W ostatnich miesiącach świat twórców z różnych branż, od literatury, przez muzykę, aż po film, zaczął głośno sprzeciwiać się nieautoryzowanemu wykorzystywaniu ich dzieł do trenowania sztucznej inteligencji. Wśród 11 500 sygnatariuszy petycji przeciwko temu procederowi znajdują się znane nazwiska, takie jak aktor Kevin Bacon, pisarz Kazuo Ishiguro, muzyk Robert Smith oraz dziennikarz i historyk Sidney Blumenthal. Wszyscy oni wyrazili swój zdecydowany sprzeciw wobec wykorzystania ich twórczości bez ich zgody.
Zalew nieautoryzowanego wykorzystywania twórczości
W petycji sygnatariusze ostrzegają, że „nieautoryzowane wykorzystanie twórczych dzieł w celu trenowania generatywnej sztucznej inteligencji stanowi poważne i niesprawiedliwe zagrożenie dla źródeł utrzymania osób stojących za tymi dziełami”. Wskazują, że jeśli praktyki te nie zostaną powstrzymane, konsekwencje mogą być katastrofalne dla wielu twórców, którzy zainwestowali ogromne ilości czasu, energii i zasobów w swoje prace.
Rozwój nowoczesnych technologii, w tym sztucznej inteligencji, otwiera nowe możliwości, ale jednocześnie stawia przed nami wyzwania etyczne. Twórcy obawiają się, że ich dzieła są traktowane jak „dane treningowe” bez poszanowania dla ich wartości artystycznej i osobistego wkładu. Jest to, jak twierdzą, rodzaj „odczłowieczania” pracy artystycznej, która w ten sposób staje się jedynie narzędziem do doskonalenia algorytmów.
Petycja a działania prawodawców
Petycja powstała w momencie, w którym prawodawcy na całym świecie zastanawiają się, jak odpowiedzieć na problem wykorzystywania danych w trenowaniu sztucznej inteligencji. W Wielkiej Brytanii rząd planuje konsultacje nad wprowadzeniem modelu „opt-out”, który umożliwi twórcom wycofanie swoich treści z procesów związanych z trenowaniem AI. To znaczący krok w debacie na temat praw autorskich i ochrony twórczości w erze cyfrowej.
Debata, jaka toczy się wokół tego tematu, dotyczy fundamentalnych pytań o to, do kogo należy własność intelektualna w świecie, w którym sztuczna inteligencja czerpie z ogromnych zasobów internetowych. Czy twórcy mają prawo do pełnej kontroli nad tym, jak ich dzieła są wykorzystywane? A może AI, jako nowe narzędzie, wymaga nowych ram prawnych i etycznych?
Stanowisko branży twórczej
Według Guardiana, organizatorem petycji jest Ed Newton-Rex, brytyjski kompozytor i były dyrektor w jednej z firm zajmujących się rozwojem sztucznej inteligencji. Newton-Rex podkreśla, że obawy wśród twórców są wyjątkowo silne. Twórcy czują się, jakby ich prace były redukowane do bezosobowych danych, pozbawionych kontekstu, emocji i wysiłku, który towarzyszył ich powstawaniu.
AI firmy, w jego opinii, traktują dzieła artystyczne jedynie jako „dane treningowe”, co zubaża ich znaczenie i wartość. Twórczość ludzka jest czymś więcej niż tylko zbiorem informacji – jest wyrażeniem indywidualności, doświadczeń i talentów, które nie dają się sprowadzić do cyfrowych ciągów danych.
Co dalej?
Petycja wywołuje ważne pytania na temat przyszłości twórczości i sztucznej inteligencji. Dla wielu twórców to kluczowy moment, w którym muszą oni zdecydować, jak bronić swojej pracy w obliczu postępującej automatyzacji i coraz szerzej rozwijanych technologii AI.
Podsumowując, decyzja o wykorzystywaniu twórczości artystycznej przez AI musi zostać uregulowana w taki sposób, aby szanować prawa autorskie i interesy twórców. W przeciwnym razie, istnieje ryzyko, że kreatywność zostanie zredukowana do materiału eksploatowanego przez maszyny, a twórcy stracą kontrolę nad tym, co stworzyli.
Czy uda się znaleźć złoty środek pomiędzy innowacją technologiczną a ochroną praw twórców? To pytanie, które będzie z pewnością towarzyszyć nam w kolejnych latach, kiedy AI będzie odgrywać coraz większą rolę w naszym życiu.
