Sztuczna inteligencja (AI) odgrywa coraz większą rolę w ochronie przyrody, pomagając zachować różnorodność biologiczną i wspierać ekosystemy na całym świecie. W dobie, gdy według szacunków ONZ ponad milion gatunków jest zagrożonych wyginięciem, technologia i nauka łączą siły, aby zapobiegać dalszej degradacji środowiska naturalnego. Od Seattle w Stanach Zjednoczonych po Kapsztad w Afryce Południowej — organizacje i startupy wykorzystują AI do walki z kłusownictwem, monitorowania zwierząt oraz ochrony ich naturalnych siedlisk.
EarthRanger: Największa baza danych o słoniach na świecie
Organizacja non-profit Ai2 Research Institute z siedzibą w Seattle opracowała platformę EarthRanger, która umożliwia zarządcom terenów chronionych, ekologom i biologom śledzenie aktywności dzikiej fauny w czasie rzeczywistym. Dzięki tej technologii można skutecznie zapobiegać kłusownictwu, monitorować zdrowie zwierząt i analizować ich zachowanie.
Jednym z kluczowych elementów EarthRanger jest rozwój modelu uczenia maszynowego, który prognozuje ruch słoni w pobliżu ludzkich osiedli. Dane do tego modelu pochodzą z największego na świecie repozytorium informacji o migracjach tych zwierząt, które zostały udostępnione przez użytkowników platformy. System ten może ostrzegać pracowników rezerwatów przed możliwymi konfliktami na linii człowiek–zwierzę, umożliwiając podjęcie działań zapobiegawczych, takich jak bezpieczne kierowanie stad w inne rejony za pomocą helikopterów, pojazdów terenowych lub tak zwanych „bomb chili” odstraszających słonie.
EarthRanger gromadzi dane o różnych gatunkach zwierząt, wykorzystując ponad 100 źródeł informacji, w tym fotopułapki, sensory akustyczne, zdjęcia satelitarne czy raporty terenowe. Platforma jest wykorzystywana w 76 krajach i obejmuje swoim zasięgiem 650 obszarów chronionych, w tym niemal wszystkie parki narodowe Afryki.
Technologia Rouxcel: Ratowanie nosorożców zagrożonych wyginięciem
Startup Rouxcel Technology z Kapsztadu opracował system RhinoWatches, który analizuje zachowanie czarnych i białych nosorożców, wykrywając nietypowe aktywności, takie jak opuszczanie ich naturalnych habitatów, walki terytorialne czy inne sytuacje stanowiące zagrożenie dla życia tych zwierząt. Dzięki zastosowaniu algorytmów AI, system może w czasie rzeczywistym powiadamiać służby ochrony przyrody o wykrytych niepokojących zmianach.
Zważywszy na fakt, że populacja nosorożców zmniejszyła się z 500 000 osobników w 1900 roku do około 28 000 obecnie, wykorzystanie nowoczesnych technologii do ich ochrony jest niezwykle istotne. Rouxcel wdrożyło już ponad 1 200 urządzeń RhinoWatches na terenie ponad 40 rezerwatów przyrody w RPA, obejmując ochroną ponad 1,2 mln akrów siedlisk nosorożców. Niedawno firma rozszerzyła swoje działania na Kenię i Namibię, a kolejnym krokiem będą rozwiązania umożliwiające ochronę innych zagrożonych gatunków, w tym łuskowców.
OroraTech: Sztuczna inteligencja w walce z pożarami i kłusownictwem
OroraTech to firma technologiczna specjalizująca się w monitorowaniu środowiska poprzez fuzję obrazu satelitarnego i AI. Za pomocą zaawansowanych algorytmów oraz sprzętu GPU od NVIDIA, startup jest w stanie wykrywać i przewidywać pożary na wczesnym etapie, co może pomóc w ochronie siedlisk dzikich zwierząt oraz zapobieganiu aktom kłusownictwa.
Technologie OroraTech monitorują ponad 30 milionów hektarów gruntów — obszar dorównujący wielkością Wielkiej Rafie Koralowej. Firma wykorzystuje moduł NVIDIA Jetson do przetwarzania danych na krawędzi sieci (edge AI), co pozwala na błyskawiczne przesyłanie informacji o zagrożeniach w czasie krótszym niż pięć minut od wykrycia anomalii termicznych.
Algorytmy AI używane przez OroraTech bazują na bibliotece NVIDIA cuDNN oraz NVIDIA TensorRT, co pozwala na precyzyjne wykrywanie pożarów oraz filtrację fałszywych alarmów powodowanych przez chmury lub inne zakłócenia.
Wildlife Protection Solutions: Obserwacja zagrożonych gatunków
Organizacja non-profit Wildlife Protection Solutions (WPS) wdrożyła system monitoringu dzikiej przyrody obejmujący ponad 3 000 kamer rozmieszczonych na całym świecie. Dzięki algorytmom AI, system ten jest w stanie w czasie rzeczywistym identyfikować zarówno zwierzęta, jak i potencjalnych kłusowników, ostrzegając strażników parków i rezerwatów przed zagrożeniem.
Każdego dnia system analizuje około 65 000 zdjęć, a dzięki wykorzystaniu akcelerowanej technologii obliczeniowej NVIDIA, modele AI są stale optymalizowane pod kątem dokładności analiz. WPS umożliwia również dostęp do danych za pomocą interaktywnej platformy uruchamianej w przeglądarce na komputerach i urządzeniach mobilnych, co pozwala na szybkie reagowanie na zagrożenia.
Conservation X Labs: AI w identyfikacji gatunków
Seattle-based Conservation X Labs pracuje nad rozwiązaniami służącymi identyfikacji i monitorowaniu populacji zagrożonych gatunków, wykorzystując crowdsourcing oraz zaawansowane algorytmy AI. Ich projekt Wild Me pozwala badaczom na analizowanie populacji zwierząt na podstawie zdjęć dostarczanych przez użytkowników na całym świecie. Obecnie zbiór danych liczy już 14 milionów obrazów, które są przetwarzane przez modele AI, pomagając w ocenie populacji i kondycji wielu gatunków.
Dodatkowo, technologia Sentinel opracowana przez Conservation X Labs zmienia tradycyjne narzędzia monitoringu, takie jak kamery leśne czy czujniki akustyczne, w inteligentne systemy zbierające dane o środowisku i przekazujące je w czasie rzeczywistym naukowcom oraz organizacjom zajmującym się ochroną przyrody. Dzięki tej technologii udało się już zebrać około 100 000 przydatnych informacji dotyczących 80 różnych gatunków, co pozwala na skuteczne reagowanie w przypadku wykrycia zagrożonych lub rannych osobników.
Podsumowanie
Zastosowanie sztucznej inteligencji w ochronie przyrody otwiera nowe możliwości w walce z kłusownictwem, pożarami i konfliktem człowieka ze zwierzętami. Dzięki zaawansowanym modelom analizy danych oraz technologii satelitarnej można skutecznie monitorować zagrożone gatunki i ich środowisko, a następnie odpowiednio reagować na wykryte zagrożenia. Technologie opracowywane przez organizacje i startupy na całym świecie dowodzą, że sztuczna inteligencja może odegrać kluczową rolę w ratowaniu dzikiej przyrody i zachowaniu bioróżnorodności dla przyszłych pokoleń.
