Nowatorski złoty lek obiecującą bronią w walce z rakiem
Badania przeprowadzone przez naukowców z Australii i Indii wykazały, że nowy lek bazujący na złocie może spowolnić wzrost guzów nowotworowych u zwierząt nawet o 82% oraz celniej atakować komórki rakowe niż standardowe leki stosowane w chemioterapii. Odkrycie to, opublikowane w czasopiśmie European Journal of Medicinal Chemistry, stawia złote związki na szczycie listy potencjalnych kandydatów na przyszłe terapie przeciwnowotworowe.
Złoto kontra chemia: nowa nadzieja dla pacjentów
Nowo opracowany związek, który bazuje na złocie w formie chemicznej Gold(I), okazał się w badaniach laboratoryjnych 27 razy skuteczniejszy wobec komórek raka szyjki macicy w porównaniu do popularnego leku cisplatyna. Równie imponujące wyniki zaobserwowano w przypadku raka prostaty, gdzie złoty lek był 3,5 razy bardziej efektywny, oraz w przypadku mięsaka włóknistego, gdzie przewyższył cisplatynę 7,5-krotnie.
Podczas badań na myszach zaobserwowano, że nowy związek redukuje wzrost guzów raka szyjki macicy o 82%, podczas gdy cisplatyna osiągnęła jedynie 29%. Profesor Suresh Bhargava z RMIT University, kierownik projektu, podkreślił przełomowy potencjał nowych pochodnych złota, zaznaczając ich przewagę nad dotychczas stosowanymi lekami. „Te nowe związki wykazują wyjątkowe właściwości przeciwnowotworowe i znacząco przewyższają dostępne terapie pod względem skuteczności oraz selektywności” – powiedział Bhargava.
Celność i bezpieczeństwo – kluczowe cechy złotego leku
Złoto, jako jeden z najbardziej „szlachetnych” metali, od wieków znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach, od biżuterii po medycynę. Jednak jego potencjał w onkologii został dostrzeżony dopiero niedawno. W badaniach australijsko-indyjskiego zespołu wykorzystano chemicznie zmodyfikowaną wersję złota – Gold(I) – która reaguje z enzymem tioredoksynowej reduktazy, obecnym w dużych ilościach w komórkach nowotworowych. Zablokowanie aktywności tego enzymu skutecznie hamuje rozwój raka, uniemożliwiając komórkom nowotworowym dalsze namnażanie się oraz rozwój odporności na leki.
Co niezwykle istotne, nowy lek minimalizuje toksyczność systemową, która jest głównym problemem w przypadku cisplatyny. Cisplatyna działa nieselektywnie, uszkadzając zarówno komórki rakowe, jak i zdrowe, co prowadzi do licznych skutków ubocznych. Tymczasem złoty lek skoncentrowany jest na precyzyjnym ataku wyłącznie na komórki nowotworowe, redukując ryzyko uszkodzeń w zdrowych tkankach. Dodatkowo nowa forma złota charakteryzuje się większą stabilnością, co umożliwia jej dotarcie do miejsca guza, zachowując pełną skuteczność terapeutyczną.
Podwójny atak: blokowanie enzymów i ograniczanie angiogenezy
Dodatkowym atutem nowego leku jest jego zdolność hamowania angiogenezy – procesu tworzenia nowych naczyń krwionośnych, które zaopatrują guzy w składniki odżywcze. W badaniach przeprowadzonych na rybach zebrafish, związek skutecznie uniemożliwiał rozwój układu naczyniowego nowotworu, co dodatkowo osłabiało zdolność guzów do wzrostu.
Profesor Magdalena Plebanski, współautorka badań, podkreśliła znaczenie tych wyników w walce z trudnymi do leczenia nowotworami, takimi jak rak jajnika, który często rozwija odporność na leczenie cisplatyną. „Oporność na leki jest jednym z największych wyzwań w terapii nowotworowej. Widok, jak nasz związek skutecznie działa wobec komórek raka jajnika, jest ważnym krokiem w kierunku leczenia nawrotów i przerzutów” – dodała Plebanski.
Międzynarodowa współpraca w walce z rakiem
Projekt ten jest wynikiem bliskiej współpracy RMIT University oraz Indian Institute of Chemical Technology z Hyderabadu, wspieranej przez grant w wysokości 2 milionów dolarów z australijsko-indyjskiego funduszu badawczego. Zespół badawczy składający się z naukowców z różnych krajów, w tym Indii, Niemiec, Australii, Bangladeszu i Meksyku, łączy swoje siły, aby przyspieszyć rozwój złotych terapii przeciwnowotworowych.
Profesor Bhargava podkreśla, że wsparcie przemysłu złotniczego również odegrało kluczową rolę, umożliwiając dalsze badania. W październiku firma ABC Bullion, australijski producent złota, przekazała 250 gramów czystego złota rocznie na potrzeby projektu. Również inne firmy, takie jak Agnico Eagle Mines, wyraziły zainteresowanie współpracą.
Nowa era w onkologii
Badania nad złotym lekiem nie tylko stanowią przełom w onkologii, ale również otwierają nowy rozdział w wykorzystaniu złota w celach medycznych. Dotychczasowe sukcesy pokazują, że złoto może być wartościowym narzędziem w walce z rakiem – oferując skuteczność, selektywność i bezpieczeństwo. Naukowcy mają nadzieję, że w przyszłości złote związki staną się kluczowym elementem terapii przeciwnowotworowych, przynosząc nadzieję milionom pacjentów na całym świecie.