W jednym z pierwszych badań nad częstością nieuświadomionych problemów z poznawaniem wśród pacjentów korzystających z usług Federally Qualified Health Centers (FQHC), stwierdzono, że problemy te są powszechne, zwłaszcza wśród starszych osób należących do mniejszości etnicznych. FQHC to ośrodki zdrowia oferujące opiekę podstawową oraz usługi profilaktyczne niezależnie od zdolności pacjenta do zapłaty lub posiadania ubezpieczenia zdrowotnego. Każdego roku obsługują one ponad 30 milionów pacjentów, w tym rosnącą liczbę osób starszych.
Wczesna diagnoza to klucz do lepszej opieki
Wczesne i sprawiedliwe wykrywanie zaburzeń poznawczych może przynieść wiele korzyści zarówno pacjentom, jak i ich rodzinom. Opóźnienie diagnozy prowadzi do pogorszenia wyników zdrowotnych pacjentów oraz ich opiekunów, ograniczając dostęp do zasobów niezbędnych do leczenia i zarządzania opieką. Zbyt późno postawiona diagnoza może sprawić, że pacjenci nie będą mieli dostępu do nowoczesnych terapii, a ich stan może pogorszyć się szybciej, niż gdyby wykryto go wcześniej.
Wyniki badań
Badanie przeprowadzone na grupie 204 społecznie i ekonomicznie wrażliwych starszych osób (średnia wieku 70 lat) wykazało, że osoby afroamerykańskie mają ponad dwukrotnie większe szanse na niewykryte zaburzenia poznawcze, takie jak łagodne zaburzenia poznawcze lub demencja, w porównaniu z białymi pacjentami. Około 82% czarnoskórych pacjentów miało niezdiagnozowaną demencję lub łagodne zaburzenia poznawcze, w porównaniu do 64% pacjentów białych. Tylko 26% uczestników badania nie wykazywało żadnych problemów poznawczych.
Populacja badanych składała się w większości z Afroamerykanów i kobiet. Związek między rasą a zaburzeniami poznawczymi nie różnił się istotnie w zależności od płci, wieku czy poziomu wykształcenia. Każdy z uczestników badania cierpiał średnio na trzy przewlekłe schorzenia, takie jak cukrzyca, choroba serca, nadciśnienie czy przewlekła obturacyjna choroba płuc, i przyjmował pięć różnych leków.
Metody diagnozy
Aby postawić diagnozę, badacze przeprowadzili wywiady zarówno z pacjentami, jak i ich rodzinami, przeglądali trzyletnią dokumentację medyczną pacjentów oraz przeprowadzili kompleksowe testy poznawcze, a także badania neurologiczne. Takie podejście umożliwiło dokładne monitorowanie stanu zdrowia mózgu pacjentów i wykrycie ewentualnych problemów na wczesnym etapie.
Wyzwania związane ze stygmatyzacją
Jak podkreślają autorzy badania, istnieje poważny problem ze stygmatyzacją związaną z diagnozowaniem zaburzeń poznawczych. Lęk przed utratą niezależności często powstrzymuje pacjentów i ich opiekunów przed zapytaniem lekarza pierwszego kontaktu o stan zdrowia mózgu. Aby zapewnić pacjentom wysoką jakość opieki i zwalczyć dysproporcje oraz stygmatyzację, konieczne jest opracowanie skalowalnych, terminowych i sprawiedliwych metod wczesnej detekcji zaburzeń poznawczych w podstawowej opiece zdrowotnej, szczególnie w ośrodkach zdrowia FQHC, które obsługują głównie społeczności o niskich dochodach i ograniczonym dostępie do opieki medycznej.
Korzyści z wczesnej detekcji
Wczesne wykrycie problemów poznawczych może otworzyć pacjentom i ich opiekunom dostęp do trzech najnowszych przełomów w opiece nad mózgiem. Po pierwsze, dostępność terapii obniżających poziom amyloidu, która może zmienić trajektorię spadku funkcji poznawczych u pacjentów z chorobą Alzheimera. Po drugie, nowe modele płatności zaproponowane przez Centers for Medicare and Medicaid Services (CMS), które pomagają pokryć koszty kompleksowej opieki nad demencją, w tym wsparcie dla opiekunów. Po trzecie, wczesne wykrycie umożliwia zmniejszenie ryzyka przyszłych zaburzeń poznawczych przez wprowadzenie zmian w stylu życia, takich jak kontrola ciśnienia krwi, cukrzycy, cholesterolu, poprawa jakości snu, leczenie depresji oraz regularne ćwiczenia fizyczne i umysłowe.
Nowoczesne podejście: zero-minutowa ocena
Dr Boustani i jego zespół wykorzystali sztuczną inteligencję do analizy notatek medycznych zapisanych w elektronicznej dokumentacji pacjentów, opracowując niskokosztową, skalowalną metodologię wykrywania zaburzeń poznawczych. Proces ten nazwali „zero-minutową oceną”, która kosztuje mniej niż dolara i stanowi kulturowo wrażliwe rozwiązanie problemu, z którym system opieki zdrowotnej nie ma ani czasu, ani środków, by sobie poradzić.
Znaczenie różnic rasowych w diagnozach
Autorzy badania zauważają, że różnice w diagnozach między rasami mogą wynikać zarówno z wyższej częstości występowania demencji w niektórych grupach, jak i z braku odpowiednich procedur wspierających wykrywanie i terminowe diagnozowanie zaburzeń poznawczych u tych pacjentów. Czynniki te muszą zostać pilnie rozwiązane, aby zmniejszyć nierówności w dostępie do opieki zdrowotnej.
Badanie „Prevalence of Unrecognized Cognitive Impairment in Federally Qualified Health Centers” zostało opublikowane w JAMA Network Open i sfinansowane przez National Institutes of Health’s National Institute on Aging.
