Wpływ napojów słodzonych na zdrowie – alarmujące dane z nowego badania
Badania naukowe coraz częściej wskazują, jak szkodliwe mogą być nasze codzienne nawyki żywieniowe. Najnowsze wyniki opublikowane w prestiżowym czasopiśmie Nature Medicine przez naukowców z Tufts University prezentują szokujące statystyki dotyczące wpływu napojów słodzonych cukrem na zdrowie publiczne. Okazuje się, że każdego roku na całym świecie te produkty przyczyniają się do 2,2 miliona nowych przypadków cukrzycy typu 2 i 1,2 miliona nowych przypadków chorób sercowo-naczyniowych. Szczególnie poważna jest sytuacja w krajach rozwijających się, gdzie napoje słodzone mogą odpowiadać nawet za połowę wszystkich nowych przypadków cukrzycy.
Regionalne nierówności w skutkach zdrowotnych
Analizując dane globalne, naukowcy zauważyli znaczące różnice w skutkach zdrowotnych w poszczególnych regionach. Najbardziej niepokojąca sytuacja występuje w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach, gdzie napoje słodzone odpowiadają za niemal 24% nowych przypadków cukrzycy i ponad 11% nowych zachorowań na choroby układu sercowo-naczyniowego. W krajach Afryki Subsaharyjskiej napoje te są powiązane z ponad 21% nowych przypadków cukrzycy.
W takich krajach jak Kolumbia, problem jest jeszcze bardziej gwałtowny – aż 48% nowych przypadków cukrzycy przypisuje się konsumpcji słodzonych napojów. Podobnie alarmujące dane dotyczą Meksyku, gdzie jedna trzecia nowych diagnoz cukrzycy związana jest z tego typu napojami. W RPA liczby również budzą niepokój – 27,6% nowych przypadków cukrzycy oraz 14,6% nowych chorób sercowo-naczyniowych można powiązać z regularnym spożyciem cukrowych napojów.
Napoje słodzone – wrogiem społeczności rozwijających się
„Napoje słodzone cukrem są agresywnie promowane i łatwo dostępne w krajach o niskich i średnich dochodach. Społeczności te nie tylko spożywają produkty szkodliwe dla zdrowia, ale także dysponują ograniczonymi zasobami, aby poradzić sobie z długoterminowymi konsekwencjami zdrowotnymi,” wyjaśnia Dariush Mozaffarian, autor badań i dyrektor Instytutu Żywności jako Medycyny przy Tufts University.
Napoje słodzone cukrem są szczególnie niebezpieczne dla młodych dorosłych oraz mężczyzn. Są one błyskawicznie trawione przez organizm, co prowadzi do gwałtownych skoków cukru we krwi, a jednocześnie nie dostarczają niemal żadnych wartości odżywczych. Regularne spożywanie tych produktów z czasem prowadzi do dodatku masy ciała, odporności na insulinę i wielu problemów metabolicznych związanych z cukrzycą typu 2 oraz chorobami układu sercowo-naczyniowego.
Jak walczyć z globalnym kryzysem zdrowotnym?
Eksperci wskazują na pilną potrzebę wprowadzenia rozwiązań, które pomogą ograniczyć spożycie napojów słodzonych cukrem. „Musimy podjąć pilne i oparte na dowodach działania, by zmniejszyć globalną konsumpcję tych napojów, zanim jeszcze więcej ludzi ucierpi na cukrzycę i choroby serca,” podkreśla Laura Lara-Castor, główna autorka badania i badaczka z Uniwersytetu Waszyngtońskiego.
Niektóre kraje już podejmują kroki w walce z problemem. Meksyk, który od lat plasuje się w czołówce państw z najwyższym na świecie spożyciem napojów słodkich, wprowadził w 2014 roku specjalny podatek na te produkty. Wstępne dane sugerują, że takie działania pomogły zmniejszyć ich konsumpcję, zwłaszcza wśród najuboższych grup społecznych.
Potrzeba globalnych działań i edukacji
Mimo pozytywnych inicjatyw w niektórych krajach, naukowcy podkreślają, że potrzebne są bardziej kompleksowe strategie w skali globalnej. Należy wprowadzać edukacyjne kampanie zdrowotne, regulacje dotyczące reklamowania produktów spożywczych oraz dodatkowe podatki, aby zniechęcać do konsumpcji napojów słodzonych cukrem. “W szczególności kraje Ameryki Łacińskiej i Afryki muszą podjąć zdecydowane działania, ponieważ problem jest tam najbardziej dotkliwy,” dodaje Mozaffarian. „Jako ludzkość musimy stawić czoła nadmiernej konsumpcji napojów słodzonych cukrem.”
Wnioski z badań i dalsze perspektywy
Badanie, które zostało sfinansowane m.in. przez Fundację Gatesów, Amerykańskie Stowarzyszenie Kardiologiczne i Meksykańską Narodową Radę Naukową, podkreśla rosnące wyzwanie zdrowotne, jakie stanowią napoje słodzone cukrem. Problem szczególnie dotyczy regionów, gdzie systemy opieki zdrowotnej mają ograniczone możliwości w radzeniu sobie z rosnącą liczbą przypadków cukrzycy i chorób serca.
W obliczu tych alarmujących danych konieczne jest podejmowanie natychmiastowych działań, zarówno poprzez rozwój polityk publicznych, jak i dzięki świadomym wyborom konsumentów. Wspólne działania mogą pomóc złagodzić ciężar, który spożycie napojów słodzonych nakłada na globalną społeczność.
