W ostatnich latach Chiny dokonały olbrzymiego postępu w rozwoju odnawialnych źródeł energii, w szczególności w zakresie energetyki wiatrowej i słonecznej. Ta intensywna transformacja może oznaczać, że emisje dwutlenku węgla (CO2) w Państwie Środka osiągnęły swój szczyt już w 2023 roku. Jest to przełomowy moment w globalnej walce ze zmianami klimatycznymi, który może mieć ogromne znaczenie dla przyszłości naszej planety.
### Wzrost emisji i szybka reakcja na wyzwania
W 2023 roku emisje CO2 w Chinach osiągnęły rekordowy poziom, co było bezpośrednią konsekwencją ożywienia gospodarczego po pandemii COVID-19. Jednak od tego czasu Chiny zaczęły intensywnie inwestować w rozwój energii odnawialnej. Wprowadzanie olbrzymich ilości mocy z elektrowni wiatrowych i słonecznych do krajowego systemu energetycznego, a także spadek emisji z sektora budowlanego, wskazują na istotne zmiany.
Według nowych analiz, emisje dwutlenku węgla w Chinach utrzymywały się na stabilnym poziomie od lipca do września 2024 roku, po spadku o 1% w drugim kwartale. Prognozy sugerują, że w 2024 roku emisje mogą pozostać na poziomie z 2023 roku lub spadną nieznacznie. Jeśli te przewidywania się potwierdzą, będzie to kluczowy sygnał dla globalnych wysiłków na rzecz ograniczenia zmian klimatycznych.
### Znaczenie dla globalnej walki z klimatem
Eksperci, w tym Lauri Myllyvirta z Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem (CREA), podkreślają, że chiński wzrost emisji przez ostatnie osiem lat był głównym czynnikiem napędzającym wzrost globalnych emisji od czasu podpisania porozumienia paryskiego. Zmiana tego trendu może przynieść ogromne korzyści w kontekście globalnych wysiłków na rzecz zapobiegania katastrofalnym zmianom klimatycznym.
W swoim planie klimatycznym, złożonym do Organizacji Narodów Zjednoczonych, Chiny zobowiązały się do osiągnięcia szczytu emisji gazów cieplarnianych przed 2030 rokiem oraz do osiągnięcia neutralności węglowej do 2060 roku. Jednak wielu ekspertów uważa, że te cele są niewystarczające, biorąc pod uwagę wpływ, jaki Chiny – jako największy emitent – mają na globalne zmiany klimatyczne.
### Szybki rozwój energii odnawialnej
Aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu na energię elektryczną, które wzrosło o 7,2% w trzecim kwartale 2024 roku w porównaniu z rokiem poprzednim, Chiny zainwestowały w imponującą ekspansję infrastruktury odnawialnej. Zwiększenie produkcji energii słonecznej o 44% i wiatrowej o 24% tylko w okresie lipiec-wrzesień 2024 roku pokazuje, jak szybko Chiny rozwijają swoje moce wytwórcze z odnawialnych źródeł.
Co ciekawe, wzrost produkcji energii słonecznej w samych Chinach w 2024 roku będzie równy całkowitej rocznej produkcji energii elektrycznej w Australii w 2023 roku. To robi ogromne wrażenie i pokazuje, że Chiny mogą stać się liderem w globalnej transformacji energetycznej.
### Wyzwania związane z emisjami z paliw kopalnych
Mimo imponującego wzrostu energii odnawialnej, Chiny nadal korzystają z paliw kopalnych, co stanowi wyzwanie. W trzecim kwartale 2024 roku zużycie energii z węgla wzrosło o 2%, a produkcja energii z gazu wzrosła o 13%. To spowodowało wzrost emisji CO2 z sektora energetycznego o 3%. Jednak ten wzrost został częściowo zrównoważony spowolnieniem w sektorze budowlanym, zwłaszcza w związku z mniejszymi inwestycjami w nieruchomości.
Ponadto, zmniejszyło się zapotrzebowanie na ropę naftową, co jest związane z rosnącą popularnością pojazdów elektrycznych w Chinach. Do 2030 roku prawie co trzeci samochód na chińskich drogach ma być pojazdem elektrycznym, co znacząco zmniejszy emisje z transportu.
### Perspektywy na przyszłość
Według Myllyvirty, jeśli Chiny utrzymają bieżące tempo rozwoju energii odnawialnej, możliwe będzie osiągnięcie trwałego spadku emisji. Jednak nie wszystko jest pewne. Wzrost emisji w ostatnich trzech miesiącach 2024 roku może pojawić się w wyniku działań stymulujących gospodarkę, które rząd chiński może wprowadzić, aby ożywić jej tempo wzrostu. Aby emisje w 2024 roku były niższe niż w 2023 roku, emisje w ostatnim kwartale muszą jeszcze spaść o co najmniej 2%.
Niemniej jednak, sygnały płynące z chińskiego rządu wskazują, że emisje mogą nadal rosnąć do końca dekady. Takie podejście może doprowadzić do szybszego wyczerpania globalnego budżetu węglowego, niezbędnego do utrzymania wzrostu temperatury poniżej 1,5°C, co stanowi jedno z kluczowych założeń porozumienia paryskiego.
W końcowym rozrachunku, Chiny stoją przed ogromnym wyzwaniem związanym z równoważeniem wzrostu gospodarczego z koniecznością ograniczenia emisji. Jednak ich szybki rozwój energii odnawialnej daje nadzieję na to, że największy emitent CO2 stanie się kluczowym graczem w globalnej walce z kryzysem klimatycznym.