Seria tablic pamiątkowych w sercu Laboratorium Napędu Odrzutowego NASA upamiętnia dokonania wybitnego naukowca kosmicznego i misję Voyager, którą kierował.
Wyjątkowy hołd dla Edwina Stone’a – Pioniera Kosmicznych Odkryć
W piątek, 6 grudnia, w kalifornijskim Laboratorium Napędu Odrzutowego NASA (JPL), odbyła się wyjątkowa uroczystość upamiętniająca życie i dokonania Edwina „Ed” Stone’a. W wydarzeniu udział wzięli członkowie rodziny, współpracownicy oraz lokalni dygnitarze. Stone, który zmarł w czerwcu 2024 roku w wieku 88 lat, był znany przede wszystkim jako wieloletni główny naukowiec projektu Voyager – misji, która zmieniła sposób postrzegania kosmosu przez ludzkość. Przez dekadę Stone pełnił również funkcję dyrektora JPL, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w dziedzinie nauki i eksploracji kosmosu.
Szlak Pamięci – Dziedzictwo Misji Voyager
W sercu JPL utworzono „Szlak Eksploracji Dr. Edwarda Stone’a”, który przedstawia pełen spektrum osiągnięć naukowych oraz przełomów misji Voyager. Na trasie wyznaczono 24 tablice w kształcie dysków, inspirowane słynną „Złotą Płytą”, która została wysłana na pokładzie sond Voyager 1 i Voyager 2. Każda z tablic zawiera kluczowe momenty kariery Edwina Stone’a oraz najważniejsze etapy misji kosmicznej.
Voyager 1 i 2, wystrzelone w 1977 roku, odbyły podróż dłuższą niż jakikolwiek inny ludzki obiekt. Voyager 1 oddalił się od Ziemi na ponad 15,4 miliarda mil (około 24 miliardy kilometrów), a Voyager 2 dokonał niezwykłego wyczynu, pokonując dystans ponad 12,9 miliarda mil (około 20 miliardów kilometrów). Tablice na Szlaku podążają za trajektoriami tych sond, uwzględniając ich przeloty obok Jowisza i Saturna oraz dalsze eksploracje – Voyager 2 w kierunku Urana i Neptuna, a Voyager 1 w stronę przestrzeni międzygwiezdnej.
Trasa upamiętnia również inne kluczowe momenty w życiu Stone’a, takie jak stworzenie Obserwatorium W.M. Kecka w 1985 roku, jego nominację na dyrektora JPL w 1991 roku oraz otrzymanie prestiżowego Distinguished Service Award w 2013 roku.
Inspiracja dla przyszłych pokoleń
Dyrektor JPL, Laurie Leshin, podczas uroczystości otwarcia Szlaku, wyraziła głęboki podziw dla dziedzictwa Stone’a. „Podążając śladami Edwarda Stone’a, kroczymy ścieżką człowieka, który poświęcił swoje życie eksploracji gwiazd i otworzył drzwi kolejnym pokoleniom, by mogły podążać jego tropem. Ten szlak to świadectwo jego nieprzeciętnej ciekawości świata, wizjonerskiego przywództwa i pasji do nauki” – powiedziała Leshin.
Inspiracja dla stworzenia Szlaku narodziła się z anegdot o upodobaniu Stone’a do spacerów. Zespół projektowy JPL, w tym członkowie Voyager DesignLab, postanowił stworzyć pamiątkową trasę, która miałaby zachęcać ludzi do ruchu, jednocześnie upamiętniając dokonania Stone’a. Tablice rozmieszczono w proporcjach odzwierciedlających odległości między wydarzeniami z życia naukowca oraz trajektoriami sond, co nadawało projektowi dodatkowy wymiar symboliczny.
Kaelyn Richards, projektantka Szlaku, czerpała inspirację z wizualnego języka słynnej Złotej Płyty i klasycznych diagramów naukowych z lat 70. i 80. „Odwoływałam się do modeli Układu Słonecznego, by odwzorować dokładne pozycje planet w dniu wykonania zdjęcia ‘Błękitnej Kropki’ – jednego z najbardziej znanych obrazów Ziemi, które zostało uchwycone przez Voyager 1” – powiedziała Richards.
Dziedzictwo, które przekracza granice czasu
Choć Edward Stone przeszedł na emeryturę jako główny naukowiec misji Voyager, nadal pozostawał aktywny w środowisku akademickim, ucząc i prowadząc badania na uczelni Caltech. Prezydent Caltech, Thomas Rosenbaum, wspominał Stone’a jako człowieka pełnego energii i wizji. „Ed był istnym wulkanem aktywności. Był mentorem dla pokoleń uczonych, inspirując ich swoją ciekawością świata i nieustannym dążeniem do odkrywania nieznanego” – powiedział Rosenbaum.
Stone rozpoczął swoją karierę na Caltech w 1967 roku jako profesor nadzwyczajny, a przez kolejne dekady pełnił wiele prestiżowych funkcji, w tym przewodniczącego Wydziału Fizyki, Matematyki i Astronomii. W 2023 roku wprowadzono nowe stanowisko akademickie nazwane jego imieniem – Edward C. Stone Professorship, które ma na celu promowanie badań w dziedzinie nauk kosmicznych.
Dla Stone’a ważnym wyróżnieniem było także nadanie jego imienia Edward Stone Middle School w jego rodzinnym Burlington w stanie Iowa. To symboliczne połączenie przeszłości i przyszłości miało swoje odzwierciedlenie na tablicy kończącej Szlak Eksploracji, którą wieńczy prosty, lecz wzruszający napis: „Przywództwo i dążenie Edwina Stone’a do zdobywania wiedzy naukowej poszerzyły granice ludzkiego zrozumienia wszechświata. Jego dziedzictwo żyje dalej dzięki misji Voyager i niezliczonym ludziom, których zdołał zainspirować.”
Podsumowanie
Upamiętnienie Edwina Stone’a poprzez Szlak Eksploracji stanowi piękny hołd dla jednego z najwybitniejszych naukowców naszych czasów. Jego życie i praca nie tylko przekształciły naszą wiedzę o kosmosie, ale także stały się fundamentem dla przyszłych pokoleń odkrywców. Dzięki misji Voyager i wizjonerskiej pracy Stone’a, ludzkość przekroczyła granice tego, co wydawało się możliwe, a jego misja inspiruje kolejne pokolenia do śmiałego sięgania gwiazd.
