NASA i jej międzynarodowi partnerzy ogłosili skład załogi na czwartą prywatną misję astronautyczną organizowaną przez Axiom Space, która ma zostać wystrzelona z Centrum Kosmicznego im. Kennedy’ego na Florydzie nie wcześniej niż wiosną 2025 roku.
Dowództwo nad misją obejmie Peggy Whitson, była astronautka NASA oraz obecna dyrektor ds. załogowych lotów kosmicznych w Axiom Space. Na stanowisku pilota zobaczymy indyjskiego astronautę Shubhanshu Shuklę, reprezentującego Indyjską Organizację Badań Kosmicznych (ISRO). Specjalistami misji będą z kolei Sławosz Uznański-Wiśniewski z Polski, projektowy astronauta Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), oraz Tibor Kapu z Węgier.
Nowy kierunek dla prywatnych lotów w kosmos
W ramach misji Ax-4 załoga wystartuje na pokładzie statku kosmicznego SpaceX Dragon, aby dotrzeć do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Po zadokowaniu astronauci spędzą tam do 14 dni, realizując zadania naukowe, działania edukacyjne oraz projekty związane z komercyjnym wykorzystaniem przestrzeni kosmicznej. Będzie to historyczny moment dla Indii, Polski i Węgier – pierwszy astronauta z każdej z tych krajów spędzi czas na ISS.
Zarówno dla NASA, jak i jej partnerów, prywatne misje astronautyczne są znaczącym krokiem naprzód w eksploracji kosmosu. „Z radością obserwuję rosnące zainteresowanie oraz zaangażowanie w prywatne misje astronautyczne na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej” – powiedziała Dana Weigel, kierownik programu ISS w Centrum Kosmicznym Johnsona w Houston. Dodała również, że prywatne inicjatywy astronautyczne pomagają nie tylko poszerzać dostęp do środowiska mikrograwitacji, ale są także kluczowym elementem przyszłości operacji w niskiej orbicie okołoziemskiej.
Zróżnicowana i ambitna załoga
Peggy Whitson, która już wcześniej dowodziła prywatnymi misjami astronautycznymi Ax-2 oraz Ax-3, nie kryje entuzjazmu wobec nadchodzącego wyzwania. „Praca z utalentowaną i różnorodną załogą Ax-4 była niesamowitym doświadczeniem” – podkreśliła. „Każdy z członków zespołu wnosi unikalne umiejętności i perspektywy, co czyni naszą misję nie tylko przedsięwzięciem naukowym, ale także świadectwem ludzkiej pomysłowości i pracy zespołowej. To dla nas szansa, by przesuwać granice tego, co możemy osiągnąć wspólnie, i inspirować przyszłe pokolenia do sięgania odważnie w kosmos.”
Do tej pory Axiom Space zrealizowała już trzy misje astronautyczne na ISS. Pierwsza, Ax-1, odbyła się w kwietniu 2022 roku i trwała 17 dni. Druga misja, Ax-2, miała miejsce w maju 2023 roku, kiedy załoga przebywała osiem dni w kosmosie pod dowództwem Peggy Whitson. Natomiast Ax-3, najnowsza zrealizowana misja, rozpoczęła się w styczniu 2024 roku, a astronauci spędzili na stacji aż 18 dni. Czwarta misja jest więc naturalną kontynuacją dynamicznego rozwoju prywatnych działań kosmicznych.
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna – kluczowy element przyszłości
Przez ponad 24 lata Międzynarodowa Stacja Kosmiczna stanowi swoiste centrum nauki, technologii oraz innowacji. Astronauci uczestniczący w programie ISS zdobyli unikalną wiedzę i doświadczenie pozwalające na długotrwałe życie oraz pracę w przestrzeni kosmicznej. Dzięki współpracy NASA z różnymi partnerami, ISS stała się nie tylko bazą badawczą, ale także platformą rozwoju gospodarczego w niskiej orbicie okołoziemskiej (LEO).
NASA dąży do stworzenia solidnej podstawy komercyjnej gospodarki w niskiej orbicie okołoziemskiej. Agencja planuje skupić się na zakupie usług kosmicznych jako jeden z wielu klientów, dzięki czemu będzie mogła efektywniej realizować swoje cele badawcze i naukowe w środowisku mikrograwitacji. Strategia ta pozwoli także skoncentrować zasoby na ambitnych misjach z cyklu Artemis, które mają prowadzić nas na Księżyc, a następnie na Marsa. Jednocześnie ISS nadal będzie pełnić rolę treningowej i operacyjnej platformy dla przyszłych misji w głęboką przestrzeń kosmiczną.
Prywatne misje astronautyczne to odpowiedź na potrzebę zwiększenia dostępności kosmicznych możliwości, ale także kroki milowe na drodze do całkowicie nowej ery eksploracji wszechświata.