Następna pełnia Księżyca, która przypadnie na piątek, 15 listopada 2024 roku, o godzinie 16:29 czasu EST, będzie fascynującym wydarzeniem astronomicznym, które zbiegnie się z szeregiem interesujących zjawisk i tradycji kulturowych. Księżyc pojawi się jako ostatnia z czterech superpełni z rzędu, co oznacza, że będzie jeszcze nieco większy i jaśniejszy niż ta z sierpnia. W tym czasie minie także pobliski gromada gwiazd – Plejady. Pełnia będzie widoczna przez około trzy dni, od chwil tuż przed wschodem słońca w czwartek, aż do niedzieli.
Superpełnia i Tradycje Kulturowe
Listopadowa pełnia znana jest pod różnymi nazwami w zależności od kultury. Jedną z najpopularniejszych nazw w kulturze północnoamerykańskiej jest „Księżyc Bobrów” (Beaver Moon), co związane jest z czasem w roku, kiedy bobry zaczynają intensywnie przygotowywać się na zimę. Inne nazwy, takie jak „Księżyc Szronu” (Frost Moon) czy „Księżyc Śniegu” (Snow Moon), pochodzą od pierwszych oznak zimy – przymrozków i opadów śniegu, szczególnie w obszarach północno-wschodnich Ameryki.
W hinduskiej tradycji pełnia ta zbiega się z Kartik Purnima, ważnym świętem obchodzonym przez Hindusów, Dżinistów i Sikhów, każdy z tych wyznań na swój własny sposób. W Tajlandii pełnia listopadowa oznacza czas festiwalu Loy Krathong, podczas którego ozdabia się koszyki, które następnie zwoduje się na rzekach. Z kolei w Kambodży pełnia ta zbiega się z trzydniowym festiwalem Bon Om Touk, czyli Festiwalem Wyścigów Łodzi. W Myanmarze obchodzi się wtedy Tazaungdaing, czyli festiwal balonów, a na Sri Lance przypada Ill Poya, obchodzone dla upamiętnienia wyświęcenia sześćdziesięciu uczniów Buddy.
Pełnię Księżyca Możesz Obserwować Prawie Wszędzie
Listopadowa pełnia przypada w różnych kalendarzach tradycyjnych w połowie miesiąca. W chińskim kalendarzu księżycowym przypada wtedy dziesiąty miesiąc roku Smoka, natomiast w kalendarzu islamskim jest to miesiąc Jumādā al-ʾŪlā, związany z piątym miesiącem roku muzułmańskiego. W tradycji żydowskiej przypada wtedy miesiąc Cheshvan (lub Heshvan), który ma szczególne znaczenie w religii judaistycznej. Te różne kalendarze, oparte na fazach Księżyca, potwierdzają, jak ważna jest pełnia w różnych kulturach na świecie.
Saturn i Jowisz: Idealny Czas Na Obserwacje
Nadchodzące miesiące to idealny czas na obserwację planet, takich jak Jowisz i Saturn. Obie te planety będą coraz bardziej widoczne na niebie, przesuwając się na zachód każdej nocy, co ułatwi ich obserwację już we wczesnych godzinach wieczornych. Z pomocą teleskopu możesz zobaczyć cztery dużych księżyce Jowisza: Ganimedesa, Kallisto, Europę i Io, które zmieniają swoje położenie nawet w trakcie jednej nocy. Saturn, wraz ze swoimi pierścieniami, także będzie świetnym celem do obserwacji. Co ciekawe, pierścienie Saturna będą coraz cieńsze, aż w marcu 2025 roku będą widoczne w krawędziowej perspektywie względem Ziemi, co czyni obserwację tego zjawiska jeszcze bardziej wyjątkową.
Deszcze Meteorów i Inne Kosmiczne Wydarzenia
Niestety, podczas jednego z najlepszych w roku deszczy meteorów – Geminidów, który ma miejsce 14 grudnia, warunki obserwacyjne nie będą idealne. Pełnia Księżyca zakłóci widoczność większości meteorów. Zwykle jest to deszcz, który przy odpowiednich warunkach może dostarczyć do 150 meteorów na godzinę, lecz w tym roku liczba ta będzie znacznie niższa. Mimo to warto spróbować, szczególnie z dala od źródeł światła.
W nadchodzących tygodniach na niebie pojawi się także kilka mniejszych rojów meteorów, takich jak Leonidy, α-Monocerotydy czy Orionidy. Mimo iż większość z tych deszczy meteorów będzie trudna do zaobserwowania ze względu na jasne niebo księżycowe, warto spróbować swoich sił w obserwacji nocnego nieba, szczególnie w czystą, bezchmurną noc.
Komety Na Niebie
Jeśli interesujesz się kometami, dobra wiadomość – na niebie będzie widocznych kilka fascynujących obiektów. Chociaż kometa C/2024 S1 (ATLAS) zniknęła po bliskim spotkaniu ze Słońcem, nadal będzie można obserwować kometę C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS), która będzie stopniowo słabła aż do jasności rzędu 10,3 magnitudo. Oczekuje się, że w listopadzie i grudniu widoczna będzie również kometa 33P/LINEAR, która zbliży się do Ziemi 9 grudnia, osiągając jasność około 10 magnitudo. W styczniu 2025 roku możemy spodziewać się także widowiskowej komety C/2024 G3 (ATLAS), która zbliży się do Słońca i Ziemi. Czy będzie to spektakularne widowisko, czy kometa rozpadnie się na kawałki, pozostaje kwestią do obserwacji.
Podsumowanie
Pełnia Księżyca w listopadzie 2024 roku to nie tylko okazja do podziwiania spektakularnego superksiężyca, ale również szansa na bliższe spojrzenie w kosmos. Niezależnie od tego, czy jesteś doświadczonym obserwatorem nieba, czy dopiero zaczynasz swoją przygodę z astronomią, nadchodzące tygodnie pełne są zjawisk, które zdecydowanie warto uwiecznić. Pamiętaj, aby ubrać się ciepło, zwłaszcza jeśli zamierzasz spędzić długi wieczór na świeżym powietrzu, obserwując niebo!
