Sztuczna inteligencja rewolucjonizuje sektor energetyczny
Sektor energetyczny jest kluczowym filarem nowoczesnego świata – zapewnia zasilanie dla domów, przedsiębiorstw i przemysłu. Jednak wraz z ewolucją globalnego krajobrazu energetycznego, narzędzia wykorzystywane do zarządzania energią muszą nadążać za nowymi wyzwaniami. Stąd też coraz większą rolę odgrywa sztuczna inteligencja (AI), która może wspierać zarządzanie sieciami energetycznymi, optymalizować wydajność infrastruktury oraz zwiększać efektywność operacyjną.
Aby przyspieszyć wdrażanie systemów AI w branży energetycznej, powołano Open Power AI Consortium – inicjatywę skupiającą firmy energetyczne, przedsiębiorstwa technologiczne i naukowców, którzy wspólnie opracowują aplikacje AI dostosowane do specyficznych wyzwań tej branży. W szczególności konsorcjum koncentruje się na problemach związanych z rosnącą liczbą rozproszonych źródeł energii oraz coraz większym obciążeniem sieci elektroenergetycznych.
Nowa era energetyki opartej na AI
Za inicjatywą stoi EPRI (Electric Power Research Institute), niezależna organizacja badawczo-rozwojowa specjalizująca się w sektorze energetycznym. Celem konsorcjum jest opracowanie i wdrożenie otwartych modeli AI bazujących na starannie wyselekcjonowanych, branżowych danych. Program został oficjalnie ogłoszony podczas globalnej konferencji AI NVIDIA GTC, która odbywa się w San Jose, w Kalifornii.
„W ciągu najbliższej dekady sztuczna inteligencja ma ogromny potencjał, by zrewolucjonizować sektor energetyczny. Może zwiększyć niezawodność sieci, zoptymalizować zarządzanie infrastrukturą oraz uczynić gospodarowanie energią bardziej efektywnym” – mówi Arshad Mansoor, prezes i dyrektor generalny EPRI. „Dzięki Open Power AI Consortium będziemy liderem tej transformacji, zmieniając sektor na bardziej odporny i ekonomiczny.”
W ramach konsorcjum EPRI współpracuje z firmami NVIDIA oraz Articul8, które wspólnie rozwijają specjalistyczne modele językowe AI. Modele te, bazujące na ogromnych zasobach danych z dziedziny energetyki, mają wspierać przedsiębiorstwa użyteczności publicznej w zwiększaniu efektywności operacyjnej, poprawie elastyczności sieci oraz zarządzaniu rozproszonymi źródłami energii.
Pierwszy model AI dla energetyki na horyzoncie
Pierwsza wersja otwartego modelu AI dedykowanego dla sektora energetycznego została opracowana przy wykorzystaniu setek NVIDIA H100 GPUs – potężnych układów obliczeniowych przeznaczonych do zaawansowanych zastosowań AI i analizy danych. Model wkrótce ma zostać udostępniony w ramach wczesnego dostępu jako NVIDIA NIM, nowoczesna mikrousługa AI.
Jak podkreśla Vincent Sorgi, prezes PPL Corporation i członek zarządu EPRI, wspólne działania mają nie tylko pomóc w pokonywaniu bieżących wyzwań w branży, ale również zaostrzyć konkurencyjność technologii AI w energetyce. PPL to jedno z czołowych amerykańskich przedsiębiorstw dostarczających energię elektryczną i gaz ziemny do milionów klientów.
Do konsorcjum dołączyły także globalne firmy energetyczne, takie jak Duke Energy, Exelon, Pacific Gas & Electric Company oraz Portland General Electric, a także giganci technologiczni, tacy jak AWS, Oracle i Microsoft. W nadchodzących miesiącach organizacja planuje dalszą ekspansję i pozyskanie nowych członków.
Jak AI zmieni zarządzanie energią?
Według prognoz Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) globalne zużycie energii będzie rosło o blisko 4% rocznie do 2027 roku. Aby zaspokoić rosnący popyt, dostawcy energii muszą skoncentrować się na zwiększeniu odporności infrastruktury, efektywnym zarządzaniu różnorodnymi źródłami energii oraz rozbudowie sieci elektrycznych.
Nowoczesne agenty AI, trenowane na specjalistycznych dokumentach branżowych, przepisach oraz publikacjach naukowych, mogą znacząco usprawnić procesy analizy zapotrzebowania na energię oraz opracowywania raportów wymaganych do planowania i modernizacji infrastruktury.
„Współpracując, możemy znacznie szybciej wprowadzić podstawowe modele AI do sektora energetycznego i dostosować je do jego unikalnych potrzeb” – dodaje Mansoor.
Jednym z kluczowych zastosowań AI jest przyspieszenie badań dotyczących możliwości przyłączania nowych źródeł energii do istniejącej sieci. Obecnie ten proces może trwać nawet cztery lata, zależnie od regionu i operatora systemu. Konsorcjum planuje skrócić ten czas co najmniej pięciokrotnie, wykorzystując modele AI do analizy danych i oceny wpływu nowych źródeł energii na sieć.
Sztuczna inteligencja może również wspierać firmy w przygotowywaniu pozwoleń i licencji, analizach środowiskowych oraz formalnych procesach związanych z ustalaniem taryf dla klientów. Dzięki temu przedsiębiorstwa energetyczne mogą sprawniej dostosowywać się do dynamicznie zmieniającego się rynku.
Standardy i przyszłość AI w energetyce
Oprócz udostępniania modeli AI i zbiorów danych, konsorcjum zamierza stworzyć zunifikowane standardy i benchmarki umożliwiające ocenę niezawodności oraz efektywności wykorzystania AI w branży. Standaryzacja pomoże firmom energetycznym i instytucjom badawczym oceniać, które narzędzia są najbardziej skuteczne.
Postęp w dziedzinie sztucznej inteligencji rewolucjonizuje kolejne sektory gospodarki – od technologii mobilnych po energetykę. Dzięki takim inicjatywom jak Open Power AI Consortium, przyszłość dostaw energii może okazać się bardziej inteligentna, niezawodna i przyjazna dla środowiska.