Nowy rozdział eksploracji Marsa: Łazik Curiosity w kwadracie Altadena
Przybycie do nowego miejsca badań
Łazik Curiosity z powodzeniem rozpoczął swoje działania w nowej lokalizacji na Marsie — tzw. kwadracie Altadena. Ten obszar badawczy został nazwany na cześć kalifornijskiego miasta Altadena, które znajduje się w pobliżu siedziby Laboratorium Napędów Odrzutowych NASA (Jet Propulsion Laboratory). Wybór tej nazwy podkreśla zarówno geologiczną, jak i kulturową wyjątkowość regionu Altadena na Ziemi, który kształtowały tektoniczne oddziaływania uskoku San Andreas oraz innych struktur geologicznych. Region ten zasłynął z górskich krajobrazów i bogatej historii człowieka, co czyni go metaforycznym pomostem między Ziemią a Marsem.
Start misji w kwadracie Altadena odbył się w standardowy sposób — skupiając się na precyzyjnych obserwacjach w najbliższym otoczeniu łazika oraz bardziej odległych lokalizacjach, które przyciągają uwagę naukowców. Obserwacje te można podzielić na różne „skale” odległości — od centymetrów, przez metry, aż po dziesiątki i setki metrów od samego łazika, a nawet dalej.
Obserwacje w najbliższym otoczeniu
Najnowsze analizy rozpoczęły się od dokładnego przyjrzenia się samemu łazikowi. Za pomocą kamery MAHLI wykonano zdjęcia z odległości około 10 centymetrów od specjalnego celu kalibracyjnego, który pozwolił zmierzyć ilość osadzającego się na nim pyłu. Takie pomiary pozwalają zespołowi analizować marsjańskie warunki atmosferyczne oraz wpływ drobinek pyłu na sprzęt badawczy.
Nieco dalej, bo w odległości około jednego metra, MAHLI i APXS wykonali badania małego fragmentu skały o nazwie „Icehouse Canyon”. Skała ta przypomina formacje geologiczne wcześniej zauważone w dolinie Gediz Vallis. Ponadto, instrumenty ChemCam i MAHLI zbadały typowe podłoże skalne w punkcie zlokalizowanym w strefie roboczej, nazwanym „Sunland”, oraz przyjrzały się jednej z licznych żył mineralnych oznaczonych jako „Echo Mountain”. Równocześnie w obszarze pod łazikiem, ukrytym pod powierzchnią, instrument DAN przeprowadził analizy mające na celu zbadanie obecności wody w podpowierzchniowych warstwach Marsa.
Eksploracja na większą skalę
W zakresach odległości dziesiątek metrów, uwagę badaczy przyciągnęły liczne długie, liniowe struktury przypominające mineralne żyły, widoczne na zdjęciach Mastcam. Wykonano mozaiki fotograficzne, które pozwolą na dokładne zbadanie orientacji tych formacji. Badania te mogą dostarczyć istotnych danych o historii geologicznej regionu.
W odległościach setek metrów łazik skierował swoje instrumenty na dolinę Gediz Vallis, ponownie analizując materiały zgromadzone na grzbiecie doliny oraz wewnątrz niej. ChemCam wykonał mozaiki RMI, które pomogą w interpretacji powstania grzbietu i samej doliny. Dodatkowo Mastcam sfotografował ten obszar oraz niewielki krater „Grant Lake”, znajdujący się na południe od aktualnej pozycji łazika.
Obserwacje odległych krajobrazów i atmosfery
W najbardziej odległych skalach — tysiące metrów od łazika — ChemCam wykonał mozaikę obrazów formacji wiatrowych znanych jako yardangi, które stanowią szczyt góry Sharp. Te fascynujące, rzeźbione przez wiatr struktury stanowią doskonały przykład erozji eolicznej zachodzącej na Marsie.
Naukowcy nie zapomnieli również o analizie atmosfery. Navcam wykorzystano do porannych i południowych zdjęć marsjańskiego nieba, co pozwoliło na oszacowanie ilości pyłu w atmosferze oraz na poszukiwanie chmur i wirów pyłowych. Instrument ChemCam przeprowadził obserwacje pasywne, badając skład chemiczny atmosfery, a REMS oraz RAD kontynuowały swoje rutynowe pomiary dotyczące pogody i promieniowania.
Naukowa misja na wielu poziomach
Plan na najbliższy czas można określić jako eksplorację naukową na wielu skalach — od mikroskopijnych szczegółów po rozległe krajobrazy Marsa. Każda wykonana obserwacja wnosi kolejną cegiełkę do naszej wiedzy o Czerwonej Planecie, przybliżając nas do zrozumienia jej tajemniczej przeszłości i warunków, które mogłyby wspierać życie w przeszłości.
Autorka: Michelle Minitti, Geolog Planetarny
