Nowe podejście do leczenia otyłości zaprezentowane podczas Europejskiego Kongresu Otyłości (ECO) w Maladze może zrewolucjonizować podejście do kontroli masy ciała. Mowa o innowacyjnym leku doustnym SYNT-101, którego mechanizm działania wzorowany jest na efektach chirurgicznego ominięcia żołądkowo-jelitowego (bypassu żołądkowego). Preparat ten przeszedł właśnie pierwszą fazę badań z udziałem ludzi i wykazuje obiecujące wyniki — nie tylko pod względem bezpieczeństwa, ale również skuteczności w kontroli apetytu i metabolizmu.
SYNT-101 to eksperymentalny lek tworzony przez firmę biotechnologiczną z Bostonu, Syntis Bio. Działa on poprzez utworzenie tymczasowej powłoki polidopaminowej w dwunastnicy — początkowym odcinku jelita cienkiego. Powłoka ta powoduje, że składniki odżywcze są wchłaniane dopiero w dalszych częściach jelita, co prowadzi do zwiększenia uczucia sytości oraz reguluje mechanizmy metaboliczne. W praktyce imituje to jeden z kluczowych efektów operacji bariatrycznej, ale bez potrzeby ingerencji chirurgicznej.
Wstępne testy na ludziach, obejmujące dziewięcioro zdrowych uczestników w wieku od 24 do 53 lat, wykazały doskonałą tolerancję leku. Podzieleni oni zostali na trzy grupy — przyjmujące odpowiednio 25%, 50% i 100% docelowej dawki leku w formie płynnej. Ocena bezpieczeństwa wykazała brak jakichkolwiek działań niepożądanych, zarówno łagodnych, jak i poważnych. Endoskopowe badania obrazowe potwierdziły skuteczne formowanie się powłoki w jelicie cienkim, która zgodnie z założeniami ulegała całkowitemu usunięciu z organizmu po 24 godzinach.
Analizy biochemiczne przeprowadzane przed oraz po podaniu SYNT-101 potwierdziły stabilną pracę wątroby — wskaźniki enzymów takich jak AST, ALT czy bilirubina pozostały w normie. Co równie istotne, nie odnotowano żadnych niepożądanych objawów ze strony układu pokarmowego — uczestnicy ocenili poziom bólu na 0, a skala nasilenia objawów żołądkowo-jelitowych również nie wykazała istotnych zmian.
Jednym z najbardziej obiecujących rezultatów było opóźnienie wchłaniania glukozy po podaniu leku. Testy doustnej tolerancji glukozy wykazały aż 35% mniejsze przyswajanie glukozy po 30 minutach oraz 21% po 60 minutach w porównaniu do osób nieleczonych. Świadczy to o przeniesieniu miejsca wchłaniania cukru do dalszych partii jelita, z pominięciem pokrytej polimerem dwunastnicy. To dokładnie ten efekt, na którym opiera się sukces chirurgicznych zabiegów bariatrycznych.
Chociaż celem tego wstępnego badania nie była konkretna ocena utraty masy ciała, obserwacje związane z poziomami hormonów odpowiedzialnych za apetyt (leptyny i greliny) mówią wiele. U osób, które przyjęły pełną dawkę SYNT-101, zaobserwowano wzrost stężenia leptyny — hormonu sytości, oraz spadek poziomu greliny — hormonu głodu. Wyniki te są zbieżne z wcześniejszymi testami przedklinicznymi na zwierzętach, gdzie przez sześć tygodni notowano tygodniowy spadek masy ciała o 1% przy jednoczesnym całkowitym zachowaniu beztłuszczowej masy mięśniowej.
Aktualnie najczęściej stosowane farmakoterapie otyłości, takie jak leki z grupy agonistów receptora GLP-1, rzeczywiście wspomagają utratę wagi, jednak wiążą się z wieloma ograniczeniami. Problemy takie jak utrata tkanki mięśniowej, działania niepożądane ze strony przewodu pokarmowego, wysoka cena oraz ograniczony dostęp mogą zniechęcać pacjentów. SYNT-101 może stanowić nie tylko alternatywę, ale również uzupełnienie tych terapii — przy lepszym profilu bezpieczeństwa i bez konieczności podawania iniekcyjnego.
Twórcy SYNT-101 podkreślają, że potrzebne są kolejne, bardziej rozbudowane badania, które potwierdzą skuteczność i długoterminowe bezpieczeństwo stosowania tego leku. Planowane jest przeprowadzenie badania klinicznego I fazy, a firma planuje złożyć wniosek o status leku eksperymentalnego (IND) do amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA) w drugiej połowie 2025 roku.
W świecie, gdzie liczba przypadków otyłości stale rośnie, a metody chirurgiczne nie są dostępne lub akceptowalne dla wszystkich pacjentów, innowacyjne podejścia takie jak SYNT-101 mogą okazać się przełomowe. Jeśli kolejne badania potwierdzą pierwsze wyniki, może to być nowa, wygodna i bezpieczna opcja dla milionów ludzi poszukujących skutecznych sposobów na redukcję masy ciała i poprawę zdrowia metabolicznego.
