Nowe badania ujawniają zdolność krabów do odczuwania bólu

Najnowsze badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Göteborgu dostarczają pierwszych bezpośrednich dowodów na to, że kraby brzegowe przetwarzają bolesne bodźce w swoich mózgach. Odkrycie to rzuca nowe światło na kwestię dobrostanu skorupiaków i implikuje konieczność rewizji obecnych praktyk w przemyśle spożywczym i badaniach laboratoryjnych.

Badania nad reakcjami neurologicznymi krabów

Zespół naukowy, kierowany przez doktoranta Eleftheriosa Kasiourasa oraz zoofizjologa dr Lynne Sneddon, przeprowadził pionierskie badania z wykorzystaniem elektrofizjologii. Ich celem było zarejestrowanie aktywności mózgowej krabów brzegowych (Carcinus maenas) podczas ekspozycji na potencjalnie szkodliwe bodźce. Wyniki badania wykazały, że te popularne skorupiaki morskie posiadają bardzo wrażliwe mechanizmy nerwowe, umożliwiające wykrywanie uszkodzeń tkanek.

„Musimy znaleźć mniej bolesne sposoby zabijania skorupiaków, jeśli zamierzamy nadal je spożywać. Teraz mamy naukowe dowody na to, że nie tylko odczuwają ból, ale także na niego reagują” – mówi dr Lynne Sneddon.

Metodologia badania

W eksperymencie zastosowano zarówno bodźce mechaniczne, jak i chemiczne. Naukowcy użyli narzędzi do precyzyjnego wywierania nacisku (włókna von Freya) oraz kwasu octowego, by wywołać podrażnienia tkanek miękkich krabów. Zarejestrowano znaczny wzrost aktywności mózgowej w odpowiedzi na te bodźce, co sugeruje obecność receptorów bólu w ciałach krabów. „Zauważyliśmy, że kraby wykazują wyjątkową wrażliwość w niektórych częściach ciała, takich jak oczy i stawy nóg, co świadczy o istnieniu receptorów bólowych w ich tkankach miękkich” – wyjaśnia Kasiouras.

Kluczowe wnioski badania:

• Oczy i stawy nóg krabów reagowały na nacisk wynoszący zaledwie 0,008 grama – co czyni je znacznie bardziej wrażliwymi niż ryby (0,1g) czy ludzie (0,6g).
• Różne części ciała krabów wykazywały zróżnicowaną wrażliwość na bodźce chemiczne, przy czym oczy i antenule reagowały już na stężenie kwasu octowego wynoszące 0,1%.
• Bodźce mechaniczne powodowały krótkotrwałe, intensywne reakcje nerwowe, podczas gdy bodźce chemiczne wywoływały aktywność długotrwałą.
• Anteny krabów reagowały wyłącznie na bodźce chemiczne, a nie mechaniczne, co sugeruje specjalizację funkcji sensorycznych.

Znaczenie odkrycia dla dobrostanu skorupiaków

Badania te mają znaczenie nie tylko dla krabów brzegowych, ale także dla innych skorupiaków. Zdaniem Kasiourasa, podobieństwa w budowie i funkcjonowaniu układu nerwowego różnych gatunków skorupiaków sugerują, że wiele z nich może odczuwać ból w podobny sposób. „Wszystkie zwierzęta potrzebują systemów bólowych, aby radzić sobie z zagrożeniami. Nie ma potrzeby testowania każdego gatunku skorupiaka osobno – ich struktura i układ nerwowy są do siebie zbliżone” – dodaje badacz.

Co dalej?

Odkrycia te stawiają przed naukowcami, legislatorami i przemysłem spożywczym wyzwanie, by znaleźć bardziej humanitarne metody traktowania skorupiaków. Dotychczasowe praktyki, takie jak gotowanie żywych krabów czy homarów, mogą wymagać ponownego rozważenia w świetle tych wyników.

Słowniczek

Nocyceptory

Receptory sensoryczne wykrywające potencjalnie szkodliwe bodźce i przekazujące sygnały do centralnego układu nerwowego.

Elektrofizjologia

Dziedzina nauki zajmująca się badaniem aktywności elektrycznej w organizmach biologicznych, w tym sygnałów nerwowych.

Centralny Układ Nerwowy (CUN)

Mózg i główne centra nerwowe, które przetwarzają informacje sensoryczne.

Test wiedzy

Odkrycia te otwierają nowe perspektywy w badaniach nad zmysłami zwierząt i ich dobrostanem. W miarę jak nasza wiedza na temat zdolności odczuwania bólu przez skorupiaki się pogłębia, stajemy przed wyzwaniem etycznego i odpowiedzialnego podejścia do tych fascynujących stworzeń.