Każdy z nas reaguje inaczej na ten sam chleb.
Matthew Ashmore/Alamy
Wyobraź sobie dwa kawałki chleba: jeden z rzemieślniczego bochenka na zakwasie, a drugi z taniego, masowo produkowanego białego chleba. Który z nich wydaje się zdrowszy? Odpowiedź może Cię zaskoczyć – nie sposób stwierdzić tego z góry bez bliższego przyjrzenia się, jak Twój organizm na nie zareaguje.
Niektóre osoby mogą doświadczyć gwałtownego wzrostu poziomu cukru we krwi po zjedzeniu taniego białego chleba, podczas gdy inni mogą mieć podobną reakcję na chleb na zakwasie. Z kolei są tacy, którzy nie doświadczą żadnych skoków na żadnym z tych produktów. Każdy organizm reaguje inaczej, a to, co dla jednej osoby jest korzystne, dla innej może stanowić zagrożenie dla zdrowia.
Ten artykuł jest częścią serii o odżywianiu, w której przyglądamy się najgorętszym trendom w tej dziedzinie. Dowiedz się więcej tutaj.
Podobnie jak w przypadku chleba, reakcje organizmu na inne produkty spożywcze – szczególnie te zawierające tłuszcze – są bardzo indywidualne. Po spożyciu tłuszczów niektórzy mogą doświadczyć niebezpiecznych wzrostów poziomu lipidów we krwi. Nasze reakcje metaboliczne na jedzenie są niezwykle osobiste, co stanowi prawdziwy przełom w dziedzinie żywienia i zmienia dotychczasowe zasady. To odkrycie może pomóc w udzieleniu odpowiedzi na jedno z najtrudniejszych pytań: co powinniśmy jeść, aby zachować zdrowie?
Podwyższone poziomy glukozy i lipidów po jedzeniu są normalnym zjawiskiem, jednak jeśli wzrastają zbyt szybko i zbyt wysoko – określa się to mianem „piku” – mogą prowadzić do problemów zdrowotnych. Częste skoki poziomu glukozy oraz triglicerydów (rodzaju tłuszczu) we krwi wiążą się z ryzykiem rozwoju cukrzycy, otyłości i chorób serca. Przez wiele lat zakładano, że reakcje ludzkiego organizmu na określone pokarmy są dość jednolite. Uważano, że istnieją uniwersalne zasady dotyczące wpływu jedzenia na poziom cukru i tłuszczów we krwi.
Indeks glikemiczny
W oparciu o tę teorię, porady żywieniowe były proste i miały charakter „jednej recepty dla wszystkich”. Zalecano ograniczenie spożycia produktów powodujących gwałtowne wzrosty poziomu cukru we krwi. Oczywiście, do tej grupy należały przede wszystkim produkty bogate w węglowodany o wysokim indeksie glikemicznym (IG). Indeks glikemiczny (IG) jest miarą, która klasyfikuje produkty spożywcze na podstawie ich wpływu na poziom glukozy we krwi. Produkty o wysokim IG powodują szybkie skoki glukozy, podczas gdy te o niskim IG prowadzą do bardziej stabilnych i stopniowych wzrostów.
Jednak najnowsze badania pokazują, że ta prosta zasada nie dotyczy wszystkich. Jeden produkt może wywoływać różne reakcje u różnych osób. Co więcej, biorąc pod uwagę złożoność naszych metabolizmów, nawet dwa różne produkty o podobnym IG mogą działać zupełnie inaczej na organizm poszczególnych osób. To oznacza, że uniwersalne podejście do żywienia może być niewystarczające.
Przyszłość porad żywieniowych może leżeć w spersonalizowanej diecie, dostosowanej do indywidualnych reakcji organizmu na jedzenie. W tym celu coraz częściej wykorzystuje się nowe technologie, takie jak monitory glukozy, które pozwalają na bieżąco śledzić reakcje organizmu na różne pokarmy i dostosowywać dietę w sposób najbardziej odpowiedni dla zdrowia danej osoby.
Wnioskiem z tych badań jest to, że nie ma jednej „najlepszej” diety dla wszystkich. Reakcje organizmu są zbyt złożone, aby można było stosować uniwersalne zasady żywienia. Kluczem do zdrowia może być zrozumienie, jak nasz organizm reaguje na poszczególne produkty i dostosowanie diety do tych reakcji.
