Nitrux to mniej znana, ale niezwykle ciekawa dystrybucja systemu Linux oparta na Debianie, która łączy nowoczesne podejście do środowiska graficznego, zaawansowane zabezpieczenia oraz wsparcie dla szerokiej gamy aplikacji – szczególnie tych skierowanych do graczy i użytkowników multimedialnych. Zaprojektowany z myślą o elastyczności i bezpieczeństwie, system ten stanowi świetną alternatywę dla bardziej popularnych dystrybucji, oferując unikalne rozwiązania takie jak niezmienny system plików, integrację z MauiKit oraz gotowe do instalacji platformy gier.
Jedną z najbardziej wyróżniających się cech Nitruxa jest jego wyjątkowe środowisko graficzne oparte na KDE Plasma, które pozwala użytkownikowi niemal całkowicie dostosować wygląd i funkcjonalność pulpitu do własnych potrzeb. Ponadto, zastosowany system zabezpieczeń, w tym SELinux, mocny firewall oraz system plików odporny na modyfikacje (immutable), sprawia, że jest to jedna z najbezpieczniejszych dystrybucji dostępnych na rynku. To wszystko czyni Nitruxa bardzo atrakcyjną opcją nie tylko dla entuzjastów Linuxa, lecz także dla tych, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę z wolnym oprogramowaniem.
Nitrux nie bazuje jedynie na klasycznych aplikacjach systemowych. Znajdziemy tu także zestaw nowoczesnych narzędzi i przydatnych programów takich jak Steam, Heroic Games Launcher czy Itch.io – co czyni go doskonałym wyborem dla graczy. Użytkownicy otrzymują także dostęp do przeglądarki Fiery, odtwarzacza filmów Clip, edytora tekstu Nota, odtwarzacza multimedialnego Vvave oraz całej gamy aplikacji Maui. Te ostatnie bazują na zestawie narzędzi MauiKit, który ułatwia tworzenie nowoczesnych i responsywnych aplikacji działających zarówno na pulpitach, jak i urządzeniach mobilnych.
MauiKit to nowoczesny framework, który umożliwia deweloperom tworzenie aplikacji przy użyciu technologii takich jak HTML5, CSS3 i JavaScript, a komponenty interfejsu są wzorowane na React – co pozwala uzyskać intuicyjne i eleganckie środowisko użytkownika. Dzięki temu deweloperzy mogą konstruować atrakcyjne wizualnie aplikacje, które wpisują się w styl nowoczesnych systemów operacyjnych. Nitrux oferuje również możliwość swobodnego zarządzania wyglądem całego środowiska za pomocą wbudowanego edytora motywów.
Mimo że Nitrux nie zawiera klasycznego menedżera pakietów APT znanego z Debiana, użytkownicy mogą instalować nowe aplikacje za pomocą interfejsu graficznego Bauh. Choć ten sklep z aplikacjami nie jest może najbardziej zaawansowany wizualnie, jego obsługa jest bardzo prosta i intuicyjna. Dodatkowo, system oferuje skróty, które pozwalają na szybkie instalowanie wybranych aplikacji jednym kliknięciem — jak np. Steam czy edytorów wideo.
Pod względem wydajności Nitrux może nieco zaskoczyć. Choć deklaruje się jako lekka dystrybucja, w praktyce wymaga nieco więcej zasobów niż inne systemy oparte na Debianie. W maszynie wirtualnej z przydzielonymi 3 GB RAM-u i dwoma rdzeniami CPU system nie był w stanie zakończyć instalacji. Dopiero po zwiększeniu pamięci RAM do 6 GB działał sprawnie, co warto wziąć pod uwagę przed jego instalacją – zwłaszcza na starszych komputerach.
System oferuje także przydatne funkcje zarządzania oknami, w tym tzw. „przyciąganie” (window snapping). Przeciągając okno do jednej z krawędzi ekranu, użytkownik otrzymuje graficzny podgląd, który pomaga w szybkim i precyzyjnym rozmieszczaniu okien na pulpicie – jest to jedna z najciekawszych implementacji tej funkcji dostępnych wśród obecnych środowisk graficznych.
Jedną z nietypowych decyzji projektantów Nitrux jest brak klasycznych przycisków w oknach (minimalizacja, maksymalizacja, zamknięcie). Aby je dodać, należy przejść do ustawień wyglądu, wybrać inne dekoracje okien i ręcznie dodać niezbędne elementy do paska tytułowego. Choć może to wymagać kilku kliknięć, daje użytkownikowi większą kontrolę nad wyglądem środowiska.
Dla kogo więc przeznaczony jest Nitrux? Pomimo niektórych nietypowych rozwiązań, to dystrybucja przyjazna także początkującym użytkownikom. Niezmienna natura systemu (dzięki zastosowaniu OverlayFS i Overlayroot) sprawia, że trudno go przypadkowo „zepsuć”, co jest ogromnym plusem dla osób, które dopiero uczą się Linuksa i mogą obawiać się nieodwracalnych błędów. Z drugiej strony, funkcjonalność, możliwość uruchamiania gier i obsługa nowoczesnych aplikacji sprawiają, że będzie to też atrakcyjna opcja dla bardziej zaawansowanych użytkowników.
Podsumowując, Nitrux to fascynująca propozycja dla każdego, kto szuka świeżego podejścia do Linuksa. Oferując bezpieczeństwo, wszechstronność, nowoczesny interfejs, gotowość do rozrywki i pracy oraz ogromną elastyczność, stanowi ciekawą alternatywę dla najpopularniejszych dystrybucji. Jeśli szukasz nowego systemu operacyjnego lub chcesz poeksperymentować z czymś nietuzinkowym – pobierz obraz ISO Nitruxa, uruchom go w maszynie wirtualnej i sprawdź, czy to system dla Ciebie.
