<img src="https://d2jx2rerrg6sh3.cloudfront.net/images/news/ImageForNews80663545776589813020834281.jpg” alt=”Radian ASAP Mass Spectrometer” style=”width:100%; height:auto;”>
Nowoczesne laboratoria kryminalistyczne stają dziś w obliczu wyzwań, które stwarzają nowe, syntetyczne substancje psychoaktywne, zmienne składy narkotyków oraz rosnąca liczba analizowanych próbek. W takich warunkach niezbędne staje się narzędzie, które pozwoli działać szybciej, precyzyjniej i bardziej elastycznie. Urządzenie Radian ASAP to przełomowa odpowiedź na te potrzeby — kompaktowy spektrometr masowy, który umożliwia bezpośrednią analizę substancji bez konieczności stosowania klasycznej chromatografii.
Skrót ASAP w nazwie urządzenia oznacza Rapid Direct Analysis with an Atmospheric Pressure Solids Analysis Probe, czyli „Szybka Bezpośrednia Analiza z użyciem sondy do próbek stałych pod ciśnieniem atmosferycznym”. Sekret jego działania tkwi w zastosowaniu techniki jonizacji przy pomocy podgrzewanego azotu oraz wyładowań koronowych. Próbka, naniesiona na szklaną kapilarę, trafia bezpośrednio do komory jonizacyjnej, co znacząco skraca czas przygotowania i analizy – system gotowy jest do działania w kilka minut. Dane z pomiaru są automatycznie przetwarzane przez oprogramowanie LiveID, które porównuje widma masowe z biblioteką znanych wzorców.
Radian ASAP doskonale spisuje się w analizie skomplikowanych mieszanin, co potwierdzają eksperci pracujący na co dzień z trudnymi przypadkami identyfikacji substancji. Z jego pomocą udaje się wykryć substancje tak trudne w identyfikacji jak fentanyl, jego analogi, fluorofentanyle czy ksylazyna – wszystko w ramach pojedynczego skanu. Narzędzie to pozwala także rozpoznawać najnowsze syntetyczne narkotyki, jak nitazeny czy kannabinoidy, które często wymykają się standardowym testom przesiewowym.
Jednym z atutów systemu Radian ASAP jest możliwość rozbudowy biblioteki referencyjnej. Użytkownicy mogą nie tylko korzystać z gotowej bazy danych dostarczonej przez producenta, ale także dodawać własne wzorce. Proces wgrywania nowych danych jest prosty i przebiega z wykorzystaniem bezpłatnych narzędzi, takich jak ProteoWizard. W praktyce oznacza to, że wyniki analizy można zestawiać z wcześniejszymi pomiarami wykonanymi na tym samym urządzeniu, co podnosi wiarygodność detekcji.
Czułość instrumentu zaskakuje nawet doświadczonych użytkowników. Przykładowo, w badaniach materiałów wybuchowych zidentyfikowano ślady TNT występujące w ilościach femtogramowych. Tak wysoka czułość, w połączeniu z kompaktową, łatwą w obsłudze konstrukcją, czyni ten sprzęt atrakcyjnym także dla celów edukacyjnych czy przemysłowych. Analizowano przy jego użyciu m.in. obecność pestycydów w środowisku, fałszerstwa żywności (np. identyfikacja gatunków mięsa), jak również wykorzystano go w pracy ze studentami.
W praktyce laboratoryjnej Radian ASAP wykazuje się niezwykłą wydajnością. Czas analizy pojedynczej próbki to nierzadko zaledwie kilka minut – wystarczy jedynie zarejestrować próbkę w roztworze metanolu, umieścić kapilarę w sondzie i rozpocząć odczyt. W przypadku dużego wolumenu próbek, np. kilkudziesięciu analiz dziennie, system pozwala skrócić czas pracy całego zespołu bez kompromisów jakościowych. W jednym z laboratoriów wykonano w ciągu roku niemal 3 tysiące analiz przy użyciu Radian ASAP, osiągając wysoką powtarzalność i wiarygodność danych.
W warunkach rzeczywistych, gdzie substancje są często zanieczyszczone lub zmieszane z dodatkami, jak np. tabletki zawierające stabilizatory światła (BTMPS), Radian daje możliwość wykrycia najważniejszych substancji czynnych, nawet przy ich niskim stężeniu. Umożliwia również rozpoznanie podrabianych leków oraz różnicowanie izomerów, przykładowo etylonu i metyletylonu, co ma duże znaczenie przy analizie designer drugs.
Wymagania dotyczące przygotowania próbek są minimalne. W wielu przypadkach wystarczy jedynie kilka sekund zanurzenia kapilary. Jedynie w przypadku próbek o bardziej złożonej matrycy, jak produkty spożywcze wzbogacane psychodelikami, konieczne są preparaty ekstrakcyjne – zarówno kwaśne, jak i niekwaśne – umożliwiające rozróżnienie np. psylocybiny od jej form acetylowanych.
Jak każde narzędzie, również Radian ASAP ma swoje ograniczenia. Brak chromatograficznej separacji powoduje, że przy wysokim stężeniu jednej ze substancji może dojść do maskowania innych składników. Takie sytuacje mogą utrudniać pełne rozróżnienie podobnych strukturalnie związków, jednak jako narzędzie przesiewowe, Radian pozostaje niezwykle skuteczny w wykrywaniu szerokiego spektrum substancji.
Konserwacja urządzenia została zredukowana do absolutnego minimum. Dzięki funkcji „pieczenia” (bakeout), urządzenie automatycznie oczyszcza kapilarę po analizie. Regularne czyszczenie wymagane jest głównie przy intensywnym użytkowaniu przez mniej doświadczonych operatorów, np. studentów. Mimo to Radian utrzymuje stabilność pracy przez długi czas, bez potrzeby częstej ingerencji użytkownika.
Na przestrzeni ostatnich lat Radian ASAP zyskał uznanie nie tylko w laboratoriach kryminalistycznych i toksykologicznych, ale też w jednostkach edukacyjnych i instytutach badawczych na całym świecie. Łącząc kompaktową konstrukcję, prostotę obsługi, szybkość analizy oraz wysoką czułość, oferuje nową jakość w analizie złożonych próbek chemicznych. Dla specjalistów zajmujących się wykrywaniem nielegalnych substancji, jest to narzędzie, które skraca drogę od próbki do diagnozy – i czyni ją bardziej niezawodną niż kiedykolwiek wcześniej.