Najnowsze badania wykazują, że niemal połowa osób cierpiących na nieswoiste zapalenia jelit (IBD) umiera przedwcześnie. Analiza ta, opublikowana w Canadian Medical Association Journal, wykorzystała modele uczenia maszynowego do przewidywania śmiertelności wśród pacjentów z IBD, obejmujących chorobę Leśniowskiego-Crohna oraz wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Kanada należy do krajów o najwyższych wskaźnikach zachorowalności na IBD na świecie, a osoby dotknięte tymi schorzeniami mają krótszą średnią długość życia w porównaniu do populacji ogólnej. Nieswoiste zapalenia jelit często prowadzą do rozwoju innych przewlekłych schorzeń, które mogą znacznie zwiększać ryzyko przedwczesnej śmierci – definiowanej jako zgon przed ukończeniem 75. roku życia. Analiza wykazała, że osoby rozwijające inne przewlekłe choroby we wcześniejszych latach życia były bardziej zagrożone przedwczesną śmiercią.
Eksperci postanowili sprawdzić, czy modele uczenia maszynowego – wykorzystywane do przewidywania śmiertelności w populacji ogólnej – mogą skutecznie przewidywać przedwczesne zgony wśród osób z IBD. W tym celu zastosowali dane zdrowotne z Ontario, przechowywane w bazach ICES, które pozwoliły na dokładną analizę przypadków.
Dr Eric Benchimol, gastroenterolog pediatryczny i profesor na Wydziale Medycyny Uniwersytetu w Toronto, podkreśla, że rozwój przewlekłych chorób we wczesnym okresie życia może mieć kluczowe znaczenie dla przewidywania późniejszego stanu zdrowia pacjenta. Choć wyniki badań nie wskazują bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego, to identyfikacja pacjentów o podwyższonym ryzyku może przyczynić się do poprawy jakości ich opieki zdrowotnej.
W latach 2010–2020 w Ontario zmarło 9278 osób z IBD, z czego niemal połowa (47%) to przypadki przedwczesnej śmierci. Analiza pokazała, że mężczyźni byli bardziej narażeni na ten los niż kobiety – odpowiednio 50% wobec 44%. Najczęściej występującymi chorobami towarzyszącymi wśród tych pacjentów były: różne typy zapalenia stawów (77%), nadciśnienie tętnicze (73%), zaburzenia nastroju (69%), niewydolność nerek (50%) oraz nowotwory (46%). Co istotne, uwzględnienie przewlekłych chorób rozpoznanych przed 60. rokiem życia wyraźnie poprawiło skuteczność modeli predykcyjnych.
Autorzy badania wskazują, że koncentrowanie się na przedwczesnych zgonach pozwala lepiej określić obszary, w których służba zdrowia mogłaby zostać usprawniona. Wiele z tych zgonów można by uniknąć poprzez lepszą profilaktykę oraz skuteczniejsze i wcześniejsze leczenie. Opracowanie strategii zapobiegania chronicznym chorobom u pacjentów z IBD to kluczowy krok w poprawie jakości ich życia i wydłużeniu średniej długości życia.
Badanie przeprowadzono pod kierownictwem studentki medycyny Gemmy Postill oraz dr Laury Roselli, profesor i badaczki specjalizującej się w analizie zdrowia populacji. Eksperci mają nadzieję, że ich odkrycia pomogą usprawnić system opieki zdrowotnej, angażując w proces leczenia pacjentów różnych specjalistów – od dietetyków po terapeutów zajmujących się zdrowiem psychicznym.
Ostateczne wnioski wskazują na konieczność wdrożenia interdyscyplinarnej opieki zdrowotnej nad osobami cierpiącymi na IBD, szczególnie w młodym i średnim wieku. Holistyczne podejście do leczenia, integrujące różne dziedziny medycyny, może znacząco obniżyć ryzyko przedwczesnej śmierci i poprawić komfort życia pacjentów.
