Nowe odkrycia z misji OSIRIS-REx: Asteroida Bennu pełna składników życia
Przeprowadzone przez NASA analizy skał i pyłu z asteroidy Bennu, przywiezione na Ziemię przez sondę kosmiczną OSIRIS-REx, ujawniają wyjątkowo istotne informacje na temat składników kluczowych dla życia. W próbkach znalazły się molekuły podobne do tych, które są fundamentem życia na naszej planecie, a także dowody na istnienie słonych wód, które mogły stanowić „bulion pierwotny”, sprzyjający interakcjom chemicznym prowadzącym do formowania się bardziej złożonych związków organicznych.
Życie we wszechświecie: częstsze, niż nam się wydaje?
Choć badania nie dowodzą bezpośredniego istnienia życia na asteroidzie Bennu, wskazują, że warunki sprzyjające jego powstawaniu mogły być powszechne w młodym Układzie Słonecznym. To odkrycie zwiększa szanse, że życie mogło rozwinąć się na innych planetach lub księżycach.
„Misja OSIRIS-REx całkowicie zmienia nasze postrzeganie początków Układu Słonecznego” – powiedziała Nicky Fox, administrator w Dyrekcji Misji Naukowych NASA w Waszyngtonie. „Asteroidy są niczym kapsuły czasu opowiadające historię naszej planety. Próbki z Bennu mają kluczowe znaczenie dla zrozumienia, jakie składniki chemiczne istniały, zanim życie pojawiło się na Ziemi”.
Skomplikowane molekuły i ślady aktywności chemicznej
Opublikowane w prestiżowych czasopismach Nature i Nature Astronomy wyniki pierwszych analiz próbek z Bennu udowadniają obecność aminokwasów i nukleobaz – kluczowych elementów składających się na DNA i RNA. Spośród 20 niezbędnych aminokwasów do budowy białek na Ziemi, aż 14 znaleziono w próbkach asteroidy, co jest dowodem na to, że podstawowe składniki życia mogły pojawić się z dala od Słońca i rozprzestrzenić po całym Układzie Słonecznym.
Oprócz tego odkryto wyjątkowo wysokie stężenia amoniaku oraz formaldehydu – ważnych związków chemicznych, które mogły reagować, tworząc bardziej złożone struktury organiczne, takie jak aminokwasy. „Te nowe znaleziska nie byłyby możliwe bez zachowania próbek w niemal idealnym stanie oraz precyzyjnych zabezpieczeń przed zanieczyszczeniem” – podkreślił Danny Glavin, naukowiec NASA nadzorujący badania nad próbkami.
Ślady starożytnego oceanu w kosmosie
Większość molekuł i minerałów odkrytych na Bennu dostarcza fascynujących informacji o środowisku asteroidy sprzed milionów lat. W próbkach znaleziono m.in. kalcyt, halit i sylwinę – minerały, które formują się w wyniku wyparowywania słonej wody. Co więcej, próbki zawierają ślady trony, minerału znanego głównie z ziemskich środowisk. Tak szeroka gama soli osadowych jest niezwykła, ponieważ sugeruje długotrwały proces chemiczny podobny do tego, który mógł zachodzić na Ziemi.
Podobne dowody na istnienie słonych wód znaleziono również wcześniej na innych ciałach Układu Słonecznego, takich jak Ceres czy księżyc Encelaus Saturna. Jednak próbki z Bennu są pierwszym przypadkiem, kiedy tak zachowana próbka została dostarczona na Ziemię w celu dokładnych badań laboratoryjnych.
Odkrycia, ale i nowe pytania
Analizy próbek z Bennu dostarczają wielu informacji, ale również rodzą pytania. Na przykład, życie na Ziemi wykorzystuje wyłącznie aminokwasy w wersji lewoskrętnej, podczas gdy w próbkach z asteroidy zaobserwowano równą proporcję lewo- i prawoskrętnych wersji tych związków. Co sprawiło, że życie na naszej planecie „wybrało” lewą stronę? Na to pytanie naukowcy nadal poszukują odpowiedzi.
„Misja OSIRIS-REx była ogromnym sukcesem” – zaznacza Jason Dworkin, naukowiec NASA. „Pokazała, że Układ Słoneczny jest pełen składników do powstania życia. Największą zagadką jest jednak to, dlaczego życie, jakie znamy, istnieje tylko na Ziemi”.
Techniczne aspekty misji OSIRIS-REx
Za realizację misji odpowiadało wiele instytucji. Centrum Lotów Kosmicznych Goddard NASA nadzorowało ogólny przebieg projektu i bezpieczeństwo misji. Sonda została wybudowana przez Lockheed Martin Space, zaś system nawigacyjny został zaprojektowany przez KinetX Aerospace. Ważny wkład w misję miały również instytucje międzynarodowe, takie jak kanadyjska CSA oraz japońska JAXA.
Sonda OSIRIS-REx była częścią trzeciego programu Nowych Granic NASA, którego celem jest eksploracja najdalej położonych krańców Układu Słonecznego. Misje takie jak ta nie tylko dostarczają odpowiedzi na pytania o początki życia, ale także zwiększają zrozumienie naszego miejsca w kosmosie, otwierając drogę do dalszych badań i eksploracji.
Podsumowanie
Choć Bennu jest niewielką asteroidą, okazała się skarbnicą wiedzy o początkach życia i historii Układu Słonecznego. Odkrycia dokonane dzięki misji OSIRIS-REx wskazują, że składniki potrzebne do formowania życia mogą być obecne na wielu innych ciałach niebieskich. Co więcej, dowody na związki organiczne w próbkach z Bennu sugerują, że życie mogło pojawić się dużo dalej, niż ktokolwiek dotąd przypuszczał. Teraz pozostaje pytanie, czy kiedyś znajdziemy podobne ślady życia w innych zakątkach wszechświata.
