Choroby neurologiczne, w tym choroba Parkinsona, stały się obecnie wiodącą przyczyną niepełnosprawności na całym świecie. Parkinson należy do drugiego co do częstości występowania schorzenia neurodegeneracyjnego, którego liczba przypadków rośnie w szybkim tempie. Schorzenie to stanowi ogromne wyzwanie nie tylko dla osób zmagających się z chorobą, ale również dla ich opiekunów, członków rodziny oraz całego społeczeństwa. Mimo dekad intensywnych badań naukowych wciąż nie opracowano skutecznego leku, a diagnozy najczęściej stawiane są dopiero w zaawansowanych stadiach choroby. Nowoczesne technologie oparte na sztucznej inteligencji (AI) i narzędzia cyfrowe otwierają jednak nowe możliwości dla wczesnej, precyzyjnej diagnostyki oraz śledzenia postępu choroby. W przyszłości mogą one znacznie poprawić indywidualizację terapii i opieki nad pacjentami. Przykładem jest analiza nagrań głosowych przy użyciu sztucznej inteligencji, co już obecnie znajduje się w centrum zainteresowania badaczy i może dawać wczesne sygnały typowe dla Parkinsona.
Jednym z kluczowych obszarów przyszłych badań nad biomarkerami głosu jest nowo powstała sieć doktorancka Marie Skłodowska-Curie o nazwie Artificial Intelligence in Parkinson’s Disease (AIPD), której oficjalna inauguracja miała miejsce w Bonn 22 listopada 2024 roku. Od października 2025 roku czternastu doktorantów będzie pracować nad nowatorskimi metodami, które mają na celu ulepszenie strategii wczesnego wykrywania choroby oraz jej leczenia. AIPD oferuje interdyscyplinarne, międzysektorowe i międzynarodowe szkolenie, które przygotuje uczestników do roli nowoczesnych data scientistów, gotowych sprostać wyzwaniom rosnącego sektora zastosowań sztucznej inteligencji w medycynie.
„Zastosowanie sztucznej inteligencji otwiera ogromne szanse na wcześniejsze i dokładniejsze diagnozy oraz opracowanie spersonalizowanych strategii leczenia” – podkreślił podczas inauguracji projektu prof. dr Holger Fröhlich, szef grupy badawczej AI & Data Science w Fraunhofer SCAI i koordynator programu. „Nasi doktoranci staną się liderami transformacji medycznej, wprowadzając innowacje dzięki sztucznej inteligencji i cyfrowym technologiom.” Unikatową cechą programu jest jego nacisk na wiarygodność rozwiązań AI. W ramach programu przewidziano badania i szkolenia dotyczące aspektów etycznych, prawnych i regulacyjnych związanych z wykorzystaniem sztucznej inteligencji w medycynie.
Sieć AIPD tworzy partnerstwo między wiodącymi instytucjami akademickimi, firmami farmaceutycznymi oraz przedsiębiorstwami technologii medycznych z całej Europy. Obok Fraunhofer SCAI w projekt zaangażowane są m.in. uniwersytety w Bonn, Luksemburgu, Namur, Pizie, Centrum Medyczne Erasmus w Rotterdamie, Luksemburski Instytut Zdrowia oraz RCSI University of Medicine and Health Sciences w Irlandii. Kluczowymi partnerami przemysłowymi są natomiast takie firmy jak Novo Nordisk, GE Healthcare, petanux, ki:elements oraz Centrum Szpitalne w Luksemburgu. Istotnym elementem programu będą długoterminowe pobyty badawcze uczestników w firmach partnerskich, które pozwolą na połączenie perspektyw akademickich i przemysłowych.
Trwa rekrutacja do programu, w ramach którego dostępnych jest 14 pozycji doktoranckich. Absolwenci studiów magisterskich zainteresowani badaniami nad sztuczną inteligencją w kontekście choroby Parkinsona mogą zgłaszać swoje aplikacje na liczne ekscytujące projekty badawcze. Zasada mobilności, typowa dla sieci Marie Skłodowska-Curie, oznacza, że kandydaci mogą aplikować jedynie na stanowiska w krajach, w których nie mieszkali lub nie prowadzili głównej działalności przez więcej niż 12 miesięcy w ciągu ostatnich 36 miesięcy przed datą rekrutacji. Termin składania aplikacji upływa 28 lutego 2025 roku. Szczegółowe informacje na temat procesu rekrutacji oraz pełna lista dostępnych stanowisk znajdują się na oficjalnej stronie internetowej sieci AIPD.