Święto Dziękczynienia w Kosmosie – Wyjątkowa Tradycja Astronautów
Święto Dziękczynienia to czas, który od zawsze łączy ludzi – rodziny oraz przyjaciół gromadzą się wokół stołu, by wspólnie celebrować wdzięczność za miniony rok, pełen dobrych chwil. Chociaż sposób obchodzenia tego dnia różni się w zależności od kultur i rodzinnych tradycji – jedni oglądają parady, inni maratony futbolu amerykańskiego lub uczestniczą w nabożeństwach – to niezmiennie motywem przewodnim święta pozostaje wspólne jedzenie. Ciekawym aspektem tej tradycji są jednak obchody Święta Dziękczynienia w przestrzeni kosmicznej, gdzie astronauci, oddaleni od swoich bliskich na Ziemi, starają się podtrzymywać jego wyjątkowy charakter w warunkach mikrograwitacji.
—
Pierwsze Święto Dziękczynienia w Kosmosie
Pierwsze kosmiczne obchody Święta Dziękczynienia miały miejsce 22 listopada 1973 roku na pokładzie stacji Skylab 4. Astronauci Gerald P. Carr, Edward G. Gibson i William R. Pogue, którzy byli w trakcie swojej 84-dniowej misji, spędzili ten dzień, realizując intensywny program działań naukowych. Gibson i Pogue odbyli niemal 6,5-godzinny spacer kosmiczny, podczas gdy Carr pozostał na pokładzie stacji, jednak bez dostępu do jedzenia. Po zakończeniu prac cała załoga postanowiła nadrobić opuszczony posiłek, spożywając wyjątkowo obfity dwudaniowy obiadokolację – choć żaden z posiłków nie zawierał tradycyjnych potraw związanych z amerykańskim Świętem Dziękczynienia.
—
Powrót tradycji w kosmosie – kolejne lata
Na następne kosmiczne obchody Święta Dziękczynienia trzeba było czekać aż 12 lat. W 1985 roku załoga wahadłowca Atlantis (misja STS-61B) zjadła wspólną świąteczną kolację, na którą składały się m.in. koktajl z krewetek, sterylizowany indyk oraz żurawina. To właśnie podczas tej misji astronauta Rodolfo Neri Vela wprowadził tortille do kosmicznego menu. Ich brak okruchów i uniwersalność zastosowania sprawiły, że stały się one ulubionym elementem posiłków astronautów.
Lata osiemdziesiąte i dziewięćdziesiąte przyniosły kolejne wyjątkowe celebracje. W 1989 roku astronauci na pokładzie wahadłowca Discovery świętowali w gronie pięcioosobowej załogi. Dwa lata później, podczas misji STS-44, astronauci Frederick D. Gregory i Story Musgrave obchodzili swoje kolejne Święto Dziękczynienia w kosmosie – tym razem na pokładzie Atlantisa, w towarzystwie czterech współzałogantów.
W 1996 roku astronauta John Blaha celebrował Święto Dziękczynienia na pokładzie rosyjskiej stacji kosmicznej Mir wraz z kosmonautami Walerijem Korzunem i Aleksandrem Kaleri. Spoglądając na piękną Ziemię przez iluminatory stacji, Blaha miał okazję do wyjątkowo spokojnej refleksji, zamiast tradycyjnego oglądania meczów futbolu amerykańskiego. Chociaż warunki na Mirze były skromniejsze, menu zawierało wędzonego indyka i purée ziemniaczane.
—
Międzynarodowa współpraca i rekordy załóg
Lata dziewięćdziesiąte i dwutysięczne przyniosły coraz bardziej międzynarodową obsadę podczas kosmicznych obchodów Święta Dziękczynienia. W 1997 roku na pokładach stacji Mir oraz wahadłowca Columbia znajdowało się łącznie dziewięć astronautów z czterech różnych krajów, ustanawiając nowy rekord liczby osób w kosmosie podczas tego święta.
Z kolei pierwsze Święto Dziękczynienia na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej obchodzono w 2000 roku. Trzej członkowie załogi ekspedycji 1 – William Shepherd, Jurij Gidzenko oraz Siergiej Krikalow – zjedli wspólnie szynkę, wędzonego indyka oraz przesłali słowa wdzięczności do zespołów na Ziemi wspierających ich misję.
Z biegiem lat liczba uczestników tych kosmicznych obchodów jeszcze wzrosła. W 2008 roku w jednym momencie na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej oraz promie Endeavour znajdowało się trzynaście osób z aż pięciu agencji kosmicznych. Menu na tę okazję było imponujące – od kandyzowanych batatów po cornbread dressing i deser z jabłek żurawinowych.
—
Kosmiczna tradycja trwa
Święto Dziękczynienia w kosmosie stało się stałym elementem kalendarza astronautów. Każdego roku załogi na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej znajdują czas, by celebrować tę tradycję, jakkolwiek daleko by się nie znajdowali. Niezależnie od obowiązków związanych z misjami, jednoczą się, by podziękować za wsparcie ze strony zespołów z Ziemi oraz świętować osiągnięcia wspólnych działań.
Obchody Święta Dziękczynienia w przestrzeni kosmicznej pokazują, że nawet wiele kilometrów ponad powierzchnią Ziemi można znaleźć moment na refleksję, współdzielenie chwili z innymi i cieszenie się symbolami, które łączą ludzi na całym świecie – zarówno tych na Ziemi, jak i poza nią.
