Badania wskazują na związek między lekami kardiologicznymi a niższym ryzykiem demencji
Choroby sercowo-naczyniowe i demencja to dwa poważne wyzwania dla współczesnej medycyny, które mają ogromny wpływ na zdrowie publiczne oraz funkcjonowanie społeczeństwa. Z tego powodu naukowcy stale poszukują nowych rozwiązań, które mogłyby pomóc w zmniejszeniu ryzyka występowania tych schorzeń. Badania przeprowadzone przez naukowców z Karolinska Institutet w Szwecji dostarczają nowych, obiecujących danych dotyczących związku między powszechnie stosowanymi lekami kardiologicznymi a zmniejszeniem ryzyka demencji u osób starszych. Wyniki te zostały opublikowane w prestiżowym czasopiśmie naukowym Alzheimer's & Dementia: The Journal of the Alzheimer's Association.
Pięcioletnie stosowanie leków kardiologicznych zmniejsza ryzyko demencji
W badaniu przeanalizowano dane z krajowych rejestrów szwedzkich, obejmujących około 88 000 osób powyżej 70. roku życia zdiagnozowanych z demencją w latach 2011-2016 oraz 880 000 osób z grupy kontrolnej bez demencji. Informacje na temat stosowanych leków kardiologicznych zaczerpnięto ze Szwedzkiego Rejestru Przepisanych Leków. Okazało się, że długotrwałe stosowanie leków, takich jak środki obniżające ciśnienie, statyny (leki obniżające poziom cholesterolu), diuretyki oraz leki przeciwzakrzepowe, prowadziło do obniżenia ryzyka demencji o 4 do 25 procent. Co więcej, kombinacje tych leków miały jeszcze silniejszy efekt ochronny w porównaniu do stosowania ich jako pojedynczych preparatów.
Jak wyjaśnia Mozhu Ding, adiunkt w Instytucie Medycyny Środowiskowej w Karolinska Institutet i współautor badania, „Widzimy wyraźny związek między długoterminowym stosowaniem – pięć lat lub więcej – tych leków a zmniejszonym ryzykiem demencji w starszym wieku”.
Dlaczego te leki chronią przed demencją?
Chociaż badanie nie było w stanie jednoznacznie określić mechanizmów stojących za tym odkryciem, naukowcy sugerują, że leki te mogą wpływać na poprawę krążenia krwi, zmniejszać stany zapalne i przeciwdziałać uszkodzeniom naczyń krwionośnych w mózgu. Wiadomo, że zdrowie serca i naczyń krwionośnych ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania mózgu, co może tłumaczyć ochronne działanie tych leków.
Co ciekawe, wyniki badania wykazały także, że stosowanie leków przeciwpłytkowych, które zapobiegają tworzeniu się skrzepów, może wiązać się z większym ryzykiem wystąpienia demencji. Może to być spowodowane wzrostem ryzyka mikrowylewów w mózgu, które są związane z pogorszeniem funkcji poznawczych.
Nowe kierunki w zapobieganiu demencji
Alexandra Wennberg, współautorka badania i badaczka w Instytucie Medycyny Środowiskowej, podkreśla, że wyniki te stanowią ważny krok w kierunku opracowywania nowych metod prewencji demencji. „Obecnie nie mamy skutecznego lekarstwa na demencję, dlatego kluczowe jest znalezienie środków zapobiegawczych” – podkreśla naukowiec.
Pomimo obiecujących wyników badania, autorzy podkreślają, że potrzebne są dalsze prace, zwłaszcza kontrolowane badania kliniczne, które pozwolą lepiej zrozumieć zaobserwowane zależności. W przyszłości badacze planują również przyjrzeć się roli diety oraz stylu życia w zapobieganiu demencji, w kontekście stosowania leków kardiologicznych.
Wyzwanie dla przyszłych badań
Badania przeprowadzone przez naukowców z Karolinska Institutet oraz Uniwersytetu w Lundzie rzucają światło na potencjalnie przełomowe podejście do zmniejszania ryzyka demencji. Naukowcy wskazują jednak, że ich wyniki powinny być traktowane jako część większej układanki. Precyzyjne zrozumienie mechanizmów działania tych leków oraz ich wpływu na zdrowie mózgu może otworzyć nowe możliwości w terapii i zapobieganiu zarówno demencji, jak i chorobom sercowo-naczyniowym.
Realizacja tego badania była możliwa dzięki finansowaniu ze strony Karolinska Institutet, a także Janssen Pharmaceutica NV, który wspierał niezwiązany z tym projektem program badawczy. To przypomina, jak ważne są międzynarodowe i interdyscyplinarne wysiłki w badaniach nad najpilniejszymi problemami zdrowotnymi naszych czasów.
